накапі́цца
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
- |
- |
| 2-я ас. |
- |
- |
| 3-я ас. |
нако́піцца |
нако́пяцца |
| Прошлы час |
| м. |
накапі́ўся |
накапі́ліся |
| ж. |
накапі́лася |
| н. |
накапі́лася |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
накапі́цца сов., эк. накопи́ться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
накапі́цца, ‑копіцца; зак.
Паступова сабрацца, павялічыцца ў якой‑н. колькасці; назапасіцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
накапля́цца, ‑яецца; незак.
1. Незак. да накапіцца.
2. Зал. да накапляць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нако́плівацца, ‑аецца; незак.
1. Незак. да накапіцца.
2. Зал. да накопліваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
накопи́ться назбіра́цца, сабра́цца; набра́цца; эк. накапі́цца; см. нака́пливаться 1;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
набале́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -лі́ць; зак.
1. Стаць вельмі балючым ад працяглага болю.
Рука набалела.
2. перан. Змучыцца ад доўгіх пакут.
Душа набалела.
3. Накапіцца, сабрацца (пра што-н. цяжкае, пакутлівае).
Усе гаварылі пра тое, што набалела.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
накапле́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. накапляць — накапіць і накапляцца — накапіцца.
2. толькі мн. (накапле́нні, ‑яў). Тое, што накоплена; капітал, зберажэнні. Накапленні ў прамысловасці. □ Цэх даў больш 300 тысяч рублёў звышпланавых накапленняў. «Беларусь».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спе́рціся, сапрацца; пр. спёрся, сперлася; зак.
Разм. Збіцца, стоўпіцца ў адным месцы. Сперціся ў адным пакоі. // перан. Сабрацца, накапіцца. Ніхто нікога не слухаў, а ўсе крычалі, крычалі, каб аслабаніць ад нечага грудзі, што вось сперлася, просіцца на волю. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
набале́ць, ‑ліць; зак.
1. Стаць вельмі балючым ад працяглага болю. Палец набалеў ад нарыву. // перан. Стаць вельмі адчувальным ад доўгіх пакут, змучыцца (аб сэрцы, душы). Мімаволі горкі ўсхліп Ускалыхнуў яе ўсё цела, Бо сэрца дужа набалела. Колас.
2. перан. Сабрацца, накапіцца (пра што‑н. пакутлівае, цяжкае, нясцерпнае). [Аграном:] — Калі ў чалавека што набалела, то ён скажа: знойдуцца і словы і голас. Кулакоўскі. З лёгкай Косцевай рукі студэнты пачалі горача гаварыць аб тым, што ім набалела. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)