назбіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.
1. чаго і што. Сабраць за некалькі прыёмаў у нейкай колькасці.
Н. вядро ягад.
2. каго. Запрасіць сабрацца ў адно месца для арганізацыі чаго-н.
Н. народу.
3. чаго. Паступова збіраючы або адкладваючы, назапасіць значную колькасць чаго-н.
Н. грошай на кватэру.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
назбіра́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
назбіра́ю |
назбіра́ем |
| 2-я ас. |
назбіра́еш |
назбіра́еце |
| 3-я ас. |
назбіра́е |
назбіра́юць |
| Прошлы час |
| м. |
назбіра́ў |
назбіра́лі |
| ж. |
назбіра́ла |
| н. |
назбіра́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
назбіра́й |
назбіра́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
назбіра́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
назбіра́ць сов., разг.
1. (собрать чего-л. нек-рое количество) насобира́ть; (людей) собра́ть;
2. (собрать, откладывая, сберегая) собра́ть, накопи́ть, скопи́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
назбіра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-чаго.
1. Сабраць за некалькі прыёмаў у нейкай колькасці. Назбіраць грыбоў. Назбіраць кветак. □ Назбірае бабка трэсак, падпаліць у печы і грэецца перад агнём. Якімовіч. Я назбіраў галля, расклаў агонь. Шамякін.
2. Склікаць або прымусіць сабрацца ў адно месца для арганізацыі чаго‑н. [Максім:] — Ну, калі .. [дзед Талаш] управіўся народу назбіраць і трапіць [з атрадам] аж у Ганусы? Колас.
3. Паступова збіраючы або адкладваючы, назапасіць значную колькасць чаго‑н. Вось хцівец грош[ай] многа З працэнтаў назбіраў. Купала. Дырэктарка старалася паказаць мне ўсё тое багацце, якога яны назбіралі за апошні час. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
су́чча, -а, н., зб.
Сукі; галлё.
Назбіраць с.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нажабрава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; зак., чаго.
Просячы, жабруючы, назбіраць.
Н. рознага дабра.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
галлё, -я́ і го́лле, -я, н., зб.
Дробнае сучча, сухія галіны дрэў.
Назбіраць галля (голля).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ахра́п’е, -я, н., зб.
Бацвінне, капуснік, рознае агароднае зелле як корм для жывёлы.
Назбіраць ахрап’я.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
насбира́ть сов., прост. назбіра́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
насобира́ть сов., разг. назбіра́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)