наву́ка

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. наву́ка наву́кі
Р. наву́кі наву́к
Д. наву́цы наву́кам
В. наву́ку наву́кі
Т. наву́кай
наву́каю
наву́камі
М. наву́цы наву́ках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

сі́нтаксіс

‘раздзел навукі

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. сі́нтаксіс
Р. сі́нтаксісу
Д. сі́нтаксісу
В. сі́нтаксіс
Т. сі́нтаксісам
М. сі́нтаксісе

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

дысцыплі́на

‘галіна навукі; вучэбны прадмет’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. дысцыплі́на дысцыплі́ны
Р. дысцыплі́ны дысцыплі́н
Д. дысцыплі́не дысцыплі́нам
В. дысцыплі́ну дысцыплі́ны
Т. дысцыплі́най
дысцыплі́наю
дысцыплі́намі
М. дысцыплі́не дысцыплі́нах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

навуко́ва-тэхні́чны, -ая, -ае.

Які мае адносіны да навукі і тэхнікі, звязаны з праблемамі навукі і тэхнікі.

Навукова-тэхнічны прагрэс.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

навуко́вы, -ая, -ае.

1. гл. навука.

2. Заснаваны на прынцыпах навукі, які адпавядае патрабаванням навукі.

Навуковая тэорыя.

Навуковае адкрыццё.

3. Заняты распрацоўкай пытанняў якой-н. навукі, арганізацыяй работы ў пэўнай галіне ведаў.

Н. супрацоўнік.

Н. ўстанова.

|| наз. навуко́васць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

навуказна́ўства, -а, н.

Галіна ведаў, якая вывучае заканамернасці функцыянавання і развіцця навукі, структуру і дынаміку навуковай дзейнасці, узаемадзеяння навукі з іншымі сферамі матэрыяльнага і духоўнага жыцця грамадства.

|| прым. навуказна́ўчы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

першара́дны, -ая, -ае.

Асноўны, найважнейшы.

Першарадныя задачы навукі.

|| наз. першара́днасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

наву́ка, -і, ДМу́цы, мн. -і, -ву́к, ж.

1. Сістэма ведаў аб заканамернасцях развіцця прыроды, грамадства і мыслення, а таксама асобная галіна гэтых ведаў

Развіццё навукі.

Гуманітарныя навукі.

2. толькі адз. Навыкі, веды, якія чалавек атрымлівае ў выніку свайго навучання або жыццёвага вопыту.

Гэтая справа патрабуе навукі.

3. толькі адз. Павучанне, настаўленне; урок.

Гэта будзе навукай на ўсё жыццё.

4. толькі адз. Навучанне, вучоба (разм.).

Хлопец здатны да навукі.

|| прым. навуко́вы, -ая, -ае (да 1 знач.).

Навуковая праблема.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вучо́ны, -ая, -ае.

1. Вывучаны, навучаны чаму-н.

Не вучы вучонага (прыказка). В. мядзведзь (дрэсіраваны).

2. Высокаадукаваны, які многа ведае ў галіне якой-н. навукі.

В. чалавек.

В. садавод.

3. Які мае адносіны да навукі, навуковы.

Вучонае званне.

Вучоная ступень.

4. у знач. наз. вучо́ны, -ага, мн. -ыя, -ых, м. Спецыяліст у якой-н. галіне навукі.

Выдатны в.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прафана́цыя, -і, ж. (кніжн.).

Скажэнне чаго-н. невуцкім, зняважлівым абыходжаннем, адносінамі; апашленне.

П. навукі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)