навастры́ць гл. вастрыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

навастры́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. навастру́ наво́стрым
2-я ас. наво́стрыш наво́стрыце
3-я ас. наво́стрыць наво́страць
Прошлы час
м. навастры́ў навастры́лі
ж. навастры́ла
н. навастры́ла
Загадны лад
2-я ас. навастры́ навастры́це
Дзеепрыслоўе
прош. час навастры́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

навастры́ць сов. наточи́ть, отточи́ть, наостри́ть; (бритву — ещё) напра́вить;

◊ н. лы́жы — навостри́ть лы́жи

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

навастры́ць, ‑вастру, ‑вострыш, ‑вострыць; зак., што.

1. Зрабіць вострым. Пасля абеду бацька заткнуў сякеру за пояс і з парога кінуў: — Я ў вёску, да Базыля. Навастрыць трэба. Курто.

2. перан. Зрабіць больш адчувальным. Аўгіння Цітаўна прыўзняла галаву, навастрыла слых. М. Ткачоў.

•••

Навастрыць вушы — пачаць уважліва прыслухоўвацца; насцеражыцца. Максімка раскрыў галаву і навастрыў вушы, бо яму цяпер не відно было, што робяць маці з дзядзькам. Сабаленка. Праз хвілін дзесяць бор аглушыўся грымотным выбухам.. Гнеды навастрыў вушы, зафыркаў. Якімовіч.

Навастрыць лыжы — сабрацца, намерыцца ўцячы, пайсці адкуль‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вастры́ць, вастру́, во́стрыш, во́стрыць; во́страны; незак., што.

1. Рабіць што-н. вострым.

В. серп, нож, брытву.

В. зброю (таксама перан.: рыхтавацца да ўзброенага нападу на каго-н.).

2. Рабіць завостраным (канец алоўка, пяра).

В. аловак.

|| зак. навастры́ць, -вастру́, -во́стрыш, -во́стрыць; -во́страны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перавастры́ць, ‑вастру, ‑вострыш, ‑вострыць; зак., што.

1. Навастрыць іначай, яшчэ раз. Перавастрыць разец.

2. Навастрыць усё, многае.

3. Навастрыць вельмі моцна, больш, чым трэба. Перавастрыць брытву.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

навостри́ть сов., прост. навастры́ць;

навостри́ть ко́гти (зу́бы) на кого навастры́ць кіпцюры́ (зу́бы) на каго;

навостри́ть лы́жи навастры́ць лы́жы;

навостри́ть у́ши навастры́ць (натапы́рыць) ву́шы;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́вастрыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак., што.

Добра навастрыць, зрабіць вострым.

В. нож.

|| незак. выво́стрываць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

наво́страны нато́ченный, отто́ченный, наострённый; напра́вленный; см. навастры́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адкляпа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., што.

1. Адбіць што-н. прыкляпанае.

А. заклёпкі.

2. Навастрыць, накляпаць касу.

|| незак. адклёпваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)