навасе́лле, -я, мн. -і, -яў, н.

1. Перасяленне, пасяленне на новае месца, у новае жыллё.

Радасць наваселля.

2. Свята з выпадку пасялення на новым месцы; уваходзіны.

Справіць н.

|| прым. навасе́льны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Навасе́лле

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне

адз.
Н. Навасе́лле
Р. Навасе́лля
Д. Навасе́ллю
В. Навасе́лле
Т. Навасе́ллем
М. Навасе́ллі

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

навасе́лле

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. навасе́лле навасе́ллі
Р. навасе́лля навасе́лляў
Д. навасе́ллю навасе́ллям
В. навасе́лле навасе́ллі
Т. навасе́ллем навасе́ллямі
М. навасе́ллі навасе́ллях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

навасе́лле ср., в разн. знач. новосе́лье;

ула́дзіцца на навасе́ллі — устро́иться на новосе́лье;

спра́віць н. — спра́вить новосе́лье

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

навасе́лле, ‑я, н.

1. Перасяленне, пасяленне ў новы дом, новую кватэру; уваходзіны. Жанчына яшчэ ўсё, мусіць, перажывала радасць наваселля і дзялілася гэтаю радасцю з.. [Паўлам Іванавічам]. Арабей. Справіла наваселле ўдава.. актывіста Хартановіча: саманны домік, па тыпавому праекту, пабудаваў ёй калгас. Брыль.

2. Свята з выпадку пасялення на новым месцы. На кожным паверсе, у кожнай кватэры спраўлялі наваселле — звінелі чаркі. Мележ. Да позняй ночы весяліліся беражкоўцы, святкуючы наваселле сваіх аднавяскоўцаў. Краўчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

наваселле, уваходзіны (мн.), уходзіны (мн.); улазіны (разм., мн.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

ула́зіны, -зін; (разм.).

Уходзіны, наваселле.

Справіць у.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ула́зіны, ‑зін; адз. няма.

Разм. Уходзіны, наваселле. Новая хата заўсёды радасць. А ўлазіны — свята. Б. Стральцоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

весялі́цца, ‑люся, вяселішся, вяселіцца; незак.

Весела праводзіць час; забаўляцца. Да позняй ночы весяліліся беражкоўцы, святкуючы наваселле. Краўчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

новосе́лье

1. навасе́лле, -лля ср.;

2. (праздник) навасе́лле, -лля ср.; ухо́дзіны, род. ухо́дзін ед. нет, увахо́дзіны, род. увахо́дзін ед. нет, ула́зіны, род. ула́зін ед. нет.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)