набе́г
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
набе́г |
набе́гі |
| Р. |
набе́гу |
набе́гаў |
| Д. |
набе́гу |
набе́гам |
| В. |
набе́г |
набе́гі |
| Т. |
набе́гам |
набе́гамі |
| М. |
набе́гу |
набе́гах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
набе́г, -у, мн. -і, -аў, м.
Раптоўны напад, уварванне на якую-н. тэрыторыю і спусташэнне яе.
Набегі качэўнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
набе́г набе́г, -гу м.; (нападение) напа́д, -ду м.;
◊
с набе́га, с набе́гу з разбе́гу, з налёту, з разго́ну.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
набе́г, ‑у, м.
1. Раптоўны напад, уварванне на якую‑н. тэрыторыю і спусташэнне яе. Набег татарскай арды. □ І здаецца, што гэта не семінарысты спяваюць ля печкі ў вагоне, а гуляе запарожская сеч пасля буйнага набегу дзесьці ў стэпе ля вогнішчаў. Сяргейчык. // перан. Уварванне з карыслівымі мэтамі ў чужы сад, агарод і пад. [Бушыла:] — Я сам некалі ў свой час на сады і гароды набегі рабіў. Шамякін.
2. Раптоўны павеў ветру, прыліў вады і пад. Нібы шротам налітыя,.. [каласы] ад лёгкага набегу ветру прыпадаюць да самай зямлі, просячы сярпа... Хадановіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
набе́гчы
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
набягу́ |
набяжы́м |
| 2-я ас. |
набяжы́ш |
набежыце́ |
| 3-я ас. |
набяжы́ць |
набягу́ць |
| Прошлы час |
| м. |
набе́г |
набе́глі |
| ж. |
набе́гла |
| н. |
набе́гла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
набяжы́ |
набяжы́це |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
набе́гшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
нае́зд
1. нае́зд, -ду м.;
быва́ть нае́здом быва́ць нае́здам;
2. (набег) нае́зд, -ду м., набе́г, -гу м.; (нападение) напа́д, -ду м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паналята́ць, 1 і 2 ас. адз. не ўжыв., -а́е; -а́ем, -а́еце, -а́юць; зак.
1. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.). Наляцець, прыляцець у вялікай колькасці.
Паналятала мух у хату.
2. Напасці, зрабіць набег — пра ўсіх, многіх.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нае́зд, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.
1. гл. наехаць.
2. Прыезд каго-н. куды-н. на нейкі час.
Н. турыстаў.
3. Раптоўны набег, напад вялікай колькасці каго-, чаго-н.
Спусташальны н.
4. у знач. прысл. нае́здам. Прыязджаючы зрэдку і ненадоўга.
Бываў у вёсцы н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рэйд², -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.
1. Набег рухомых ваенных сіл у тыл праціўніка з мэтай ажыццяўлення баявых дзеянняў.
Р. партызанскіх атрадаў.
2. перан. Нечаканая рэвізія, праверка дзейнасці якіх-н. аб’ектаў, што праводзіцца групай актывістаў па заданні грамадскіх арганізацый.
Р. народных кантралёраў.
|| прым. рэ́йдавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)