наадваро́т, прысл.
1. У адваротным напрамку.
Прачытаць слова н.
2. Зусім інакш, не так, як трэба.
Зрабіць усё н.
3. у знач. пабочн. сл. У процілегласць таму, што сказана.
Аб’ём будаўніцтва не стаў меншым, а, н., узрос.
4. у знач. супраціўнай часц. Зусім не.
Я вам не перашкоджу? — Н., я вельмі рады бачыць вас.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наадваро́т
прыслоўе
| станоўч. |
выш. |
найвыш. |
| наадваро́т |
- |
- |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
наадваро́т
часціца
Крыніцы:
krapivabr2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
наадваро́т
пабочнае слова
Крыніцы:
krapivabr2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
наадваро́т нареч.
1. в разн. знач. наоборо́т;
прачыта́ць сло́ва н. — прочита́ть сло́во наоборо́т;
ён ро́біць усё н. — он де́лает всё наоборо́т;
2. в знач. вводн. сл. наоборо́т, напро́тив;
ён не спыні́ўся, а, наадваро́т, пайшо́ў яшчэ́ хутчэ́й — он не останови́лся, а, наоборо́т (напро́тив), пошёл ещё быстре́е;
3. в знач. противит. частицы (в начале реплики) во́все нет, напро́тив;
Я вам не перашко́джу? — Наадваро́т, я ве́льмі рад вас ба́чыць — Я вам не помеша́ю? — Во́все нет (напро́тив), я о́чень рад вас ви́деть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
наадваро́т, прысл.
1. У адваротным напрамку. Прачытаць слова наадварот.
2. Зусім інакш, не так, як трэба. Зрабіць усё наадварот. □ Я хацеў выклікаць жаласць у сэрцы Барыса, а выйшла наадварот... Бядуля. Лена адчыніла акно. Ад гэтага ў пакоі не стала халадней. Хутчэй наадварот: ноч была цёплая. Ваданосаў.
3. у знач. пабочн. У процілегласць таму, што сказана. Старыя злаваліся, а мы, наадварот, радаваліся. Якімовіч. Аксану больш за ўсё на свеце цікавіла свая сям’я, гаспадарка.. Люба, наадварот, цікавілася больш тым, што рабілася вакол. Васілевіч.
4. у знач. супраціўнай часціцы (у пачатку рэплікі). Зусім не. — Гэты ваш.. [знаёмы] не вельмі дасціпны чалавек, — сказаў Канстанцін Пятровіч. [Аляксандра Сцяпанаўна:] — Наадварот, ён меў рацыю. Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Наадварот (Шат., Яруш.), наодворо́т (ТС), на атварот ’наадварот, узаемна’ (Нас.); параўн. польск. naodwrót ’насуперак, адваротна, у іншы бок’. З на + адварот, гл. варочаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
наоборо́т нареч., вводн. сл. наадваро́т;
понима́ть наоборо́т разуме́ць наадваро́т;
я, наоборо́т, э́того не хоте́л я, наадваро́т, гэ́тага не хаце́ў.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
шы́варат, -а, М -раце, мн. -ы, -аў, м. (разм.).
Каўнер.
Узяць за ш.
◊
Шываратнавыварат (разм.) — не так, як трэба; наадварот.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
крывашы́п, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).
Дэталь механізма, якая служыць для пераўтварэння вярчальнага руху ў паступальны і наадварот.
|| прым. крывашы́пны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)