мільгану́ць

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. мільгану́ мільганё́м
2-я ас. мільгане́ш мільганяце́
3-я ас. мільгане́ мільгану́ць
Прошлы час
м. мільгану́ў мільгану́лі
ж. мільгану́ла
н. мільгану́ла
Дзеепрыслоўе
прош. час мільгану́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

мільгану́ць сов., однокр.

1. мелькну́ть;

цень ~ну́ў на даро́зе — тень мелькну́ла на доро́ге;

2. (о свете) сверкну́ть, блесну́ть;

3. перен. мелькну́ть; блесну́ть;

у́ла ду́мка — блесну́ла мысль

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мільгану́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.

Аднакр. да мільгаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мільга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. З’яўляцца, паказвацца на кароткі час і знікаць.

Між дрэў мільгала постаць.

2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Хутка праносіцца адзін за адным.

Мільгалі тэлеграфныя слупы.

3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Тое, што і мігаць (у 3 і 4 знач.).

Мільгаюць агеньчыкі.

4. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан. Праносіцца ў свядомасці.

Ужо нераз мільгала думка стаць ляснічым.

|| аднакр. мільгану́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́.

|| наз. мільга́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мільгну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.

Тое, што і мільгануць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мелькну́ть сов., однокр.

1. мільгану́ць;

2. блі́снуць; мігну́ць; см. мелька́ть.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Мелькену́цьмільгануць’, ’хутка есці’ (ТС). З укр. мелькну́ти, якое з мелька́ти ’мільгаць’. Гл. мялька́цца.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Метану́ццамільгануць’, ’падмесці, змесці’ (Юрч.), метану́ць ’шпурнуць, кінуць аб зямлю’ (ТС). Да мята́цца, мята́ць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Матану́ць (перан.) ’кінуць’ (даўг., в.-дзв., Сл. ПЗБ), ’махнуць’, ’выбегчы’ (Нар. Гом.). Рус. урал. мотану́ть ’хутка, раптоўна прабегчы, мільгануць’, смал. мотану́ться ’тс’. Да мата́ць (гл.). Суфікс ‑а‑ перад ‑nǫ‑ перадае раптоўнасць дзеяння. Сюды ж матані́на ’мітусня, беганіна’ (Нас.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

праляце́ць, -лячу́, -ляціш, -ляціць; -ляцім, -леціце́, -ляця́ць; -ляці; зак.

1. Лецячы, перамясціцца на якую-н. адлегласць.

П. семсот кіламетраў.

2. што. Лецячы, прамінуць што-н.

Самалёт праляцеў горы.

3. Хутка праехаць, прайсці, мінуць (разм.).

Праляцеў курёрскі поезд.

Незаўважна праляцеў адпачынак.

4. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Мільгануць, пранесціся (разм.).

Маланкай праляцела думка.

|| незак. пралята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. пралёт, -у, М -лёце, м. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)