мяшэ́й
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
мяшэ́й |
| Р. |
мяшэ́ю |
| Д. |
мяшэ́ю |
| В. |
мяшэ́й |
| Т. |
мяшэ́ем |
| М. |
мяшэ́і |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
мяшэ́й, -шэ́ю м., бот. щети́нник
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
мяшэ́й, ‑ю, м.
Травяністая расліна сямейства злакавых, асобныя віды якой з’яўляюцца пустазеллем.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мяшэй, мяжэй ’расліна з сям. злакавых, Setaria glauca (L.) P. Beauv.’ (маг., Кіс.). Укр. миші́й, мише́й, рус. мышей, раст. мышай, якія, паводле аўтараў ЕСУМ (3, 470), з’яўляюцца вынікам відазмены тукавай формы муші́й, муши́й, збліжанай з ми́ша ’мыш’. Лексема муші́й (муши́й, муші́йка, муши́ця, му́шка) ’цімафееўка’ і інш., якім у іншых слав. мовах адпавядаюць: чэш. mušec, серб.-харв. му̏хар, ми̏вар, мо̀хар ’брыца, Echinochloa crus galli Roem.’, славен. múšec, múhec ’тс’, звязваюцца з му́ха (яшчэ Мацэнаўэр, Cizí sl., 258), што з’яўляецца другасным. Этымалогія, аднак, няясная (Махэк, Jména, 294; Бязлай, 2, 208; ЕСУМ, 3, 544).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
щети́нник бот. мяшэ́й, -шэ́ю м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Мага́р ’мяшэй італьянкі, Setaria italica L.’, ’npoca, Panicum italicum L.’ (ТСБМ; маг., Кіс.). Чэш. muhar, mohar, харв. muhar — усе з венг. mohar (Мацэнаўэр, Cizí sl., 258).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пра́да ’мяшэй зялёны, Setaria viridis (L.) P. B.’ (маг., Кіс.). Рус. пряда ’від проса’, укр. пряда ’расліна Setaria viridis’. Паводле Фасмера (3, 393, з літ-рай), ад праду, прасці. Расліна названа так па падабенству з калаўротам (рус. пряяка). Іншыя версіі лічаць сумнеўнымі ў фанетычных адносінах. Параўн. прану ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)