Мура́шкі

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, множны лік, множналікавы

мн.
Н. Мура́шкі
Р. Мура́шак
Мура́шкаў
Д. Мура́шкам
В. Мура́шкі
Т. Мура́шкамі
М. Мура́шках

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

мура́шка

назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. мура́шка мура́шкі
Р. мура́шкі мура́шак
Д. мура́шцы мура́шкам
В. мура́шку мура́шак
Т. мура́шкай
мура́шкаю		 мура́шкамі
М. мура́шцы мура́шках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

запо́ўзаць, -аю, -аеш, -ае; зак.

Пачаць поўзаць.

Мурашкі запоўзалі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

разварушы́цца, -рушу́ся, -ру́шышся, -ру́шыцца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пачаць варушыцца, рухацца.

Мурашкі разварушыліся.

2. перан. Пачаць актыўна дзейнічаць.

|| незак. развару́швацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

узварушы́цца, -ушу́ся, -у́шышся, -у́шыцца; зак.

1. Пачаць варушыцца, рухацца.

Мурашкі ўзварушыліся.

2. перан. Выйсці са стану вяласці, расшавяліцца (разм.).

Вяскоўцы ўзварушыліся — пачаўся сенакос.

|| незак. узвару́швацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абпаўзці́, -паўзу́, -паўзе́ш, -паўзе́; -паўзём, -паўзяце́, -паўзу́ць; -по́ўз, -паўзла́, -ло́; -паўзі́; зак., каго-што.

Прапаўзці вакол ці міма каго-, чаго-н.

Мурашкі абпаўзлі перашкоду.

|| незак. абпаўза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мура́шка прост. мура́шка, -кі ж.;

◊

мура́шки по спине́ бе́гают мура́шкі па спі́не бе́гаюць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

спаўзці́ся, 1 і 2 ас. адз. не ўжыв., -зе́цца; -зёмся, -зяце́ся, -зу́цца; спо́ўзся, спаўзла́ся, -зло́ся; зак.

Паўзучы, сабрацца ў адно месца.

Мурашкі спаўзліся да пня.

|| незак. спаўза́цца, -а́ецца; -а́емся, -а́ецеся, -а́юцца.

|| наз. спаўза́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

забе́гаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Пачаць бегаць.

•••

Мурашкі забегалі па спіне (скуры, целе) гл. мурашка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мура́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.

Невялікае насякомае атрада перапончатакрылых, якое жыве вялікімі калоніямі. Мурашкі заклапочана і мітусліва снавалі ўзад і ўперад. Ставер.

•••

Мурашкі забегалі (бегаюць, пабеглі, пайшлі) па спіне (скуры, целе) — аб адчуванні дрыжыкаў ад страху, жудасці і пад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)