му́ляць, -яю, -яеш, -яе; незак.
1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Прычыняць боль, ціснуць, націраць.
Каменьчыкі ў чаравіках муляюць ногі.
2. перан., каму-чаму і без дап. Турбаваць, непакоіць, трывожыць.
Яму часта муляе якая-н. ідэя.
◊
Муляць вочы каму (разм.) — назаляць каму-н. пастаяннай прысутнасцю.
|| зак. наму́ляць, -яю, -яеш, -яе; -яны (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
му́ляць
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
му́ляю |
му́ляем |
| 2-я ас. |
му́ляеш |
му́ляеце |
| 3-я ас. |
му́ляе |
му́ляюць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
му́ляў |
му́лялі |
| ж. |
му́ляла |
| н. |
му́ляла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
му́ляй |
му́ляйце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
му́ляючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
му́ляць несов.
1. (причинять боль) тере́ть; жать;
бот му́ляе — сапо́г трёт (жмёт);
2. (каму, чаму) перен. беспоко́ить (кого, что);
яму́ му́ляла яшчэ́ не́йкая рабо́та — его́ беспоко́ила ещё кака́я-то рабо́та
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
му́ляць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прычыняць боль, ціснуць, націраць. Лямкі рэчавых мяшкоў паўпіваліся ў размоклыя кажухі і мулялі плечы. Карпюк. Цэмент, калючыя каменьчыкі набіваліся ў чаравікі і мулялі ступню. Вышынскі. / у безас. ужыв. [Селянін] за плячыма нёс нешта важкае, яму, відаць, муляла, ён часта спыняўся і папраўляў мяшок. Гурскі.
2. перан.; каму-чаму і без дап. Турбаваць, непакоіць, трывожыць каго‑, што‑н.; дакучаць каму‑н. Убачыўшы трох мужчын разам ды шчэ плуг каля іх, рэдка хто мог уцярпець, каб не падысці і не пацікавіцца. А падышоўшы, уцягваўся неўзаметку ў гутарку і садзіўся, невыразна адчуваючы, што яму яшчэ муляе нейкая невялікая работа, якую трэба зрабіць да вечара. Крапіва. [Зарэцкі:] — У мяне часта бывае так, што якая-небудзь ідэя.. муляе ўвесь час, пакуль ад яе не адчэпішся. Скрыган.
•••
Муляць вочы каму — назаляць каму‑н. чым‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
заму́ляць, ‑яе і заму́ліць, ‑ліць; зак.
Пачаць муляць, муліць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
му́ляцца, -яюся, -яешся, -яецца; незак. (разм.).
1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Тое, што і муляць (у 1 знач.).
2. перан. Праяўляць нерашучасць; мяцца.
Хлопец муляўся, не даваў пэўнага адказу.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Мыля́ць ’варушыць губамі’ (ТСБМ). Да му́ляць (гл.). Параўн. рус. разан. му́лить ’паволі гаварыць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
церці, націраць, муляць, шараваць
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
рэ́зацца, рэ́жуся, рэ́жашся, рэ́жацца; рэ́жся; незак.
1. Рэзаць сябе чым-н. вострым (разм.).
Р. брытвай.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Рэзаць, рабіць балюча, муляць (разм.).
Пад кашуляй рэжацца колас.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра зубы, рогі: праразацца.
4. Біцца халоднай зброяй або (перан.) моцна сварыцца (разм.).
5. у што. Гуляць з азартам у якую-н. гульню (разм.).
Р. ў карты.
Р. ў шашкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)