ме́цены
дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, незакончанае трыванне
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
ме́цены |
ме́ценая |
ме́ценае |
ме́ценыя |
| Р. |
ме́ценага |
ме́ценай ме́ценае |
ме́ценага |
ме́ценых |
| Д. |
ме́ценаму |
ме́ценай |
ме́ценаму |
ме́ценым |
| В. |
ме́цены (неадуш.) ме́ценага (адуш.) |
ме́ценую |
ме́ценае |
ме́ценыя (неадуш.) ме́ценых (адуш.) |
| Т. |
ме́ценым |
ме́ценай ме́ценаю |
ме́ценым |
ме́ценымі |
| М. |
ме́ценым |
ме́ценай |
ме́ценым |
ме́ценых |
Кароткая форма: ме́цена.
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ме́цены
1. прич. метённый;
2. прил. метёный
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ме́цены, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад месці (у 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
метённый прич., метёный прил. ме́цены.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
праме́сці, -мяту́, -мяце́ш, -мяце́; -мяцём, -мецяце́, -мяту́ць; -мёў, -мяла́, -ло́; -мяці; -ме́цены; зак., што.
Вымесці, падмесці на ўсім працягу чаго-н.
П. дарожку.
|| незак. прамята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ме́сці, мяту́, мяце́ш, мяце́; мяцём, мецяце́, мяту́ць; мёў, мяла́, мяло́; мяці́; ме́цены; незак., што.
1. Ачышчаць якую-н. паверхню ад смецця, пылу венікам, мятлой, шчоткай і пад.
М. палогу.
М. вуліцу.
2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). 3 сілай гнаць, пераносіць што-н. з месца на месца.
Вецер мяце лісце.
Пачало м. (безас.).
|| зак. падме́сці, -мяту́, -мяце́ш, -мяце́; -мяцём, -мецяце́, -мяту́ць; падмёў, -мяла́, -мяло́; -мяці́; -ме́цены (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абме́сці, -мяту́, -мяце́ш, -мя́це; -мяцём, -мецяце́, -мяту́ць; -мёў, -мяла́, -мяло́; -мяці́; -ме́цены; зак., каго-што.
Змятаючы, змахваючы, ачысціць ад пылу, снегу і пад.
А. венікам валёнкі.
|| незак. абмята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́месці, -мету, -мецеш, -меце; -мецем, -мецеце, -метуць; -меў, -мела; вы́меці; -мецены; зак., што.
1. Падмесці.
В. падлогу.
2. з чаго. Метучы, выдаліць, выкінуць.
В. смецце з хаты.
|| незак. вымята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падме́сці, -мяту́, -мяце́ш, -мяце́; -мяцём, -мецяце́, -мяту́ць; -мёў, -мяла́, -ло́; -мяці́; -ме́цены; зак.
1. гл. месці.
2. што. Замесці пад што-н.
П. смецце пад лаўку.
|| незак. падмята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; наз. падмята́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наме́сці, -мяту́, -мяце́ш, -мяце́; -мяцём, -мецяце́, -мяту́ць; намёў, -мяла́, -мяло́; намяці́; -ме́цены; зак., чаго.
1. Падмятаючы, сабраць у нейкай колькасці.
Н. кучу смецця.
2. Нанесці, надзьмуць ветрам (пра пыл, снег і пад.).
Н. гурбы снегу.
|| незак. намята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)