дабраду́шнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць дабрадушнага; сардэчнасць. Мацярынская дабрадушнасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мацяры́нскі

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. мацяры́нскі мацяры́нская мацяры́нскае мацяры́нскія
Р. мацяры́нскага мацяры́нскай
мацяры́нскае		 мацяры́нскага мацяры́нскіх
Д. мацяры́нскаму мацяры́нскай мацяры́нскаму мацяры́нскім
В. мацяры́нскі (неадуш.)
мацяры́нскага (адуш.)		 мацяры́нскую мацяры́нскае мацяры́нскія (неадуш.)
мацяры́нскіх (адуш.)
Т. мацяры́нскім мацяры́нскай
мацяры́нскаю		 мацяры́нскім мацяры́нскімі
М. мацяры́нскім мацяры́нскай мацяры́нскім мацяры́нскіх

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

прадба́члівасць, ‑і, ж.

Уласцівасць прадбачлівага. Яго заўсёды здзіўляла ў жанчынах прадбачлівасць і, асабліва, іх мацярынская сіла. Карпаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

матери́нский ма́тчын, мацяры́нскі;

матери́нская ла́ска ма́тчына ла́ска;

матери́нская любо́вь ма́тчына любо́ў;

матери́нская ра́дость ма́тчына ра́дасць;

матери́нская пла́та комп. мацяры́нская пла́та;

/ матери́нская поро́да геол. мацяры́нская паро́да;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пяшчо́та, -ы, ДМ -чо́це, ж.

1. Поўнае задавальненне чыіх-н. жаданняў, капрызаў.

Жыць у пяшчоце.

2. Пачуццё ласкі, замілавання, мяккасці ў адносінах да каго-, чаго-н.

Мацярынская п.

3. толькі мн. (пяшчо́ты, -чо́т). Учынкі, словы, якімі выказваюцца пачуцці ласкі, замілавання.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

любо́ў, -бві і -бо́ві, ж.

1. Пачуццё сардэчнай прыхільнасці, адданасці каму-, чаму-н.

Л. да радзімы.

Мацярынская л.

2. Схільнасць, цяга да чаго-н.

Л. да музыкі.

3. Тое, што і каханне, а таксама пра чалавека, які выклікае гэта пачуццё.

Мая л.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пяшчо́та ж.

1. не́га;

жыць у ~чо́це — жить в не́ге;

2. (ласка) не́жность;

мацяры́нская п. — матери́нская не́жность

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мацяры́нскі, ‑ая, ‑ае.

1. Уласцівы маці. Мацярынскай любоўю зноў загарэліся жаночыя вочы. Асіпенка. // Які належыць маці.

2. Спец. Такі, ад якога або ў якім утвараецца што‑н. новае, падобнае да яго. Мацярынскія сарты насення.

•••

Мацярынская парода гл. парода.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Мацяры́зна ’зямельная або маёмасная ўласнасць, атрыманая ў спадчыну па мацярынскай лініі’ (Гарб.; Працы, 8, Нас.; шчуч.,͡ Сцяшк. Сл.), ст.-бел. материзна, матерызна ’мацярынская спадчына’ (XV ст.), люди материзные ’адзін з відаў прыгонных’ запазычаны са ст.-польск. macierzyzna ’тс’ (Булыка, Лекс. запазыч., 78).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ла́ска¹, -і, ДМ ла́сцы, ж.

1. Выражэнне любові, пяшчоты; цёплыя адносіны да каго-н.

Мацярынская л.

2. Ветлівасць, далікатнае абыходжанне, прыхільнасць, лагоднасць, спагада.

Выхавацелі інтэрната імкнуцца ахінуць ласкай і клопатам кожнае дзіця.

◊

Быць у ласцы (разм.) — карыстацца павагай, давер’ем.

Дзякуй за ласку — шчыра дзякую.

Зрабіць ласку — аказаць паслугу.

Калі ласка — ветлівы зварот, ветлівая просьба або пабуджэнне.

Увайсці (убіцца) у ласку (разм.) — набыць чыю-н. прыхільнасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)