марцава́ць

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. марцу́ю марцу́ем
2-я ас. марцу́еш марцу́еце
3-я ас. марцу́е марцу́юць
Прошлы час
м. марцава́ў марцава́лі
ж. марцава́ла
н. марцава́ла
Загадны лад
2-я ас. марцу́й марцу́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час марцу́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

замарцава́ць

‘пачаць марцаваць - гайняваць, знаходзіцца ў стане цечкі’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. - -
2-я ас. - -
3-я ас. замарцу́е замарцу́юць
Прошлы час
м. замарцава́ў замарцава́лі
ж. замарцава́ла
н. замарцава́ла
Дзеепрыслоўе
прош. час замарцава́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

*Мары́кацца, моры́каццамарцаваць (пра катоў)’ (ТС). Да бару́кацца (гл.). Пачатковае б‑ > м‑ пад уплывам марац, марцава́ць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Марцэля ’жанчына лёгкіх паводзін’ (клец., Нар. лекс.), ’непрыемная жанчына’ (капыл., Нар. словатв.). Да марцава́ць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ма́рац, ма́рыц, ма́ріц, ма́рэць, марц ’сакавік’ (ТСБМ, Нас., Шат., Касп., Сцяц., Сцяшк. Сл., Жд. 1, Бяльк., Бес., Яруш., Нар. Гом., Сл. ПЗБ; браг., в.-дзв., Шатал.), ’перыяд цечкі ў катоў’, ’юр’ (Сцяц.; карэліц., Жыв. сл.), марцовы ’сакавіцкі’, ’стары паводле год (чалавек)’, ст.-бел. марецъ ’сакавік’ (XV ст.) запазычана са ст.-польск. marzec, якое са ст.-чэш. marec, mařec < ням. März ’тс’ (Кюнэ, 76; Булыка, Лекс. запазыч., 157). Сюды ж марцава́ць, марцова́ты, марцова́цца ’спарвацца, паляваць (аб катах, ваўках, знаходзіцца ў стане цечкі’ (Некр., Шат., Сл. ПЗБ, ТС; бяроз., Шатал.; зэльв., Жыв. сл.). Аналагічна рус. цвяр. ма́ртиться ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)