мара́к
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
мара́к |
маракі́ |
| Р. |
марака́ |
марако́ў |
| Д. |
мараку́ |
марака́м |
| В. |
марака́ |
марако́ў |
| Т. |
марако́м |
марака́мі |
| М. |
мараку́ |
марака́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
палу́ндра, выкл.
Вокрык, які перасцерагае аб небяспецы (першапачаткова ў маракоў і пажарных: папярэджанне тыпу «беражыся — падае зверху»).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
жарго́н, -у, мн. -ы, -аў, м.
Мова якой-н. прафесійнай або сацыяльнай групы, насычаная спецыфічнымі словамі і выразамі, якія адрозніваюцца ад агульнанароднай мовы.
Ж. маракоў.
|| прым. жарго́нны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
флане́леўка, ‑і, ДМ ‑ўцы, ж.
У маракоў — форменная фланелевая блуза. Матроская фланелеўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
краб, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Род марскога рака з дзесяццю нагамі.
2. Мяса гэтай жывёліны.
3. Эмблема на форменнай фуражцы маракоў (разм.).
|| прым. кра́бавы, -ая, -ае (да 1 знач.).
К. промысел.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
палу́ндра, выкл.
У мове маракоў і партовых грузчыкаў — вокрык, які ўжываецца ў значэнні «беражыся, падае зверху» або наогул перасцерагае аб небяспецы. Вокліч, як выстрал: «Палундра!» — Катэр злятае за борт. Звонак. // у знач. наз. палу́ндра, ‑ы, ж. Жартаўлівая назва маракоў наогул. [Сашка:] — Ты, палундра, чуеш? Як бы мне прышвартавацца да вашай праграмы? Гроднеў.
[Ад гал. val onder — падзенне ўніз.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
надра́нне, ‑я, н.
Разм. Час перад надыходам раніцы. І песня, як мора, арліным крылом будзіла ў надранні ружовыя скалы. Маракоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бесказы́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.
Шапка без казырка, звычайна ў маракоў. Ідуць у белых бесказырках Па набярэжнай маракі. Звонак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
атра́д, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.
1. Аб’яднанне, падраздзяленне ўзброеных сіл, спецыяльная вайсковая група.
А. маракоў.
2. Група людзей, аб’яднаных для сумеснай дзейнасці.
Санітарны а.
3. У сістэматыцы жывёл: падраздзел класа.
А. грызуноў.
|| прым. атра́дны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
скля́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.
1. У маракоў: паўгадзінны прамежак часу.
Шэсць склянак (тры гадзіны). Удары склянак (удары, якія адзначаюць прамежак часу).
2. мн. У старадаўнім парусным флоце: суднавы пясочны гадзіннік, які вымярае час па паўгадзінах.
|| прым. скля́начны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)