мака́ка
назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
мака́ка |
мака́кі |
| Р. |
мака́кі |
мака́к |
| Д. |
мака́цы |
мака́кам |
| В. |
мака́ку |
мака́к |
| Т. |
мака́кай
мака́каю |
мака́камі |
| М. |
мака́цы |
мака́ках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
рэ́зус, -а і -у, м.
1. -а, мн. -ы, -аў. Вузканосая малпа роду макак.
2. -у. Тое, што і рэзус-фактар (разм.).
Адмоўны р.
Дадатны р.
|| прым. рэ́зусны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рэ́зус, ‑а і ‑у, м.
1. ‑а. Вузканосая малпа роду макак, якая жыве ў Паўднёва-Усходняй Азіі.
2. ‑у. Спец. Тое, што і рэзус-фактар. Адмоўны рэзус. Дадатны рэзус.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Перамя́каць (пірімякыць) ’перабарукаць’ (Юрч. СНІ!). Да пера- (гл.) і мякаць ’біць тупым па мяккім’, ’па/іаць© ’валіць’, якое да прасі!. *mękati ’таўчы. мяць. біць, жаваць’ — ітэратыва да архаічнага дзеяслова mukti (Трубачоў, Эт. сл., 18, 240–241). існаванне якога дапускаў Макак? (358). Да прасл. *rnękb‑jь > мяккі (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Каменяло́мнік ’расліна Saxifraga’ (ТСБМ; маг., Кіс.; Дэмб. 1; б.-каш., Мат. Гом.), лексема з’яўляецца перакладам лац. назвы saxifragus ’той, хто разбівае каменне’. Расліна называлася так, бо выкарыстоўвалася старажытнымі грэкамі (Макак, Jména, 97–98) пры лячэнні ўнутраных органаў ад утварэння камянёў або паводле таго, што калі расла з каменя, расколвала яго. Аналагічна стол. каменны цвіток ’бурачок камяністы’ ∼лац. saxātilis ’той, хто жыве сярод скал’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)