магістра́т, -а, М -ра́це, мн. -ы, -аў, м.

У некаторых заходнееўрапейскіх краінах, а таксама ў Вялікім Княстве Літоўскім: гарадское ўпраўленне.

|| прым. магістра́цкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

магістра́т

‘орган гарадскога самакіравання ў некаторых краінах’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. магістра́т магістра́ты
Р. магістра́та магістра́таў
Д. магістра́ту магістра́там
В. магістра́т магістра́ты
Т. магістра́там магістра́тамі
М. магістра́це магістра́тах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

магістра́т

‘прадстаўнік вышэйшай улады ў Старажытным Рыме; судовая або паліцэйская службовая асоба ў некаторых краінах’

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. магістра́т магістра́ты
Р. магістра́та магістра́таў
Д. магістра́ту магістра́там
В. магістра́та магістра́таў
Т. магістра́там магістра́тамі
М. магістра́це магістра́тах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

магістра́т м., в разн. знач. магистра́т

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

магістра́т, ‑а, М ‑раце, м.

1. Гарадской ўпраўленне ў некаторых заходнееўрапейскіх краінах, а таксама будынак, у якім яно размяшчаецца.

2. Выбарнае ўпраўленне ў гарадах Расіі, ад Пятра І да 1885 г., якое ведала судова-адміністрацыйнымі і падатковымі справамі.

3. Гіст. Дзяржаўная пасада (консула, трыбуна і пад.) у Старажытным Рыме. // Асоба, якая займала гэту пасаду.

[Ад лац. magistratus — улада, кіраўніцтва.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

магистра́т магістра́т, -та м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Майстра́т ’магістрат’ майстратовы ’магістраты’ (Нас.), суч. бел. магістра́т ’гарадское ўпраўленне ў некаторых зах.-еўрап. краінах’, ’будынак, дзе яно размяшчаецца’; ’выбарнае ўпраўленне ў гарадах Расіі, якое ведала судовымі і падатковымі справамі’. Ст.-бел. маистратъ, маистратусъ, магистратъ ’улада, магістрат’ запазычана са ст.-польск. magistrat, якое з лац. magistratus (Булыка, Запазыч., 194).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ра́дца, -ы, мн. -ы, -аў, м.

1. Той, хто раіць, дае параду (у 1 знач.), дарадца, дарадчык.

2. Выбарны член ад багатых гарадскіх вярхоў у раду (магістрат) у Беларусі ў 14—18 стст. (гіст.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ра́дца, ‑ы, м.

1. Той, хто раіць, дае раду (у 1 знач.).

2. Уст. Выбарны член ад багатых гарадскіх вярхоў у раду (магістрат) на Беларусі ў 14–18 ст. ст.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стан², -а і -у, мн. -ы, -аў, м.

1. -а. Лагер, месца стаянкі.

Рыбацкі с.

2. -у. Войска, адзін з ваюючых бакоў.

Варожы с.

3. -а. гіст. У царскай Расіі: адміністрацыйна-паліцэйскае падраздзяленне павета.

4. -у. Саслоўе, сацыяльны слой (разм.).

Выбіраўся магістрат з вышэйшых станаў.

|| прым. станавы́, -а́я, -о́е (да 3 знач.).

С. прыстаў (начальнік паліцэйскага ўчастка).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)