ліхадзе́й

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ліхадзе́й ліхадзе́і
Р. ліхадзе́я ліхадзе́яў
Д. ліхадзе́ю ліхадзе́ям
В. ліхадзе́я ліхадзе́яў
Т. ліхадзе́ем ліхадзе́ямі
М. ліхадзе́ю ліхадзе́ях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ліхадзе́й, -я, мн. -і, -яў, м.

Той, хто чыніць ліха (у 1 знач.), зло, бяду.

|| ж. ліхадзе́йка, -і, ДМ -дзе́йцы, мн. -і, -дзе́ек.

|| прым. ліхадзе́йскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ліхадзе́й м. злоде́й

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ліхадзе́й, ‑я, м.

Той, хто чыніць ліха, зло, бяду, гора; вораг. [Карп:] — Эх, дзеці, каб вы ведалі, як я рады, што ўсе мы тут, усе ваюем супроціў ліхадзеяў. Шамякін. Спяшаўся Даніла, бо вось-вось на конях могуць наляцець ліхадзеі з шаблямі. Пестрак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ліхадзе́й ’вораг’ (Грыг., Бяльк., Шат.; шальч., навагр., Сл. ПЗБ; КЭС, лаг.; пух., З нар. сл.), ’чалавек, які наўмысна робіць зло’ (Растарг.), ліхадзейства ’благія ўчынкі’ (КЭС, лаг.). Укр. лиході́й, рус. лиходей, ст.-рус., ц.-слав. лиходѣи. Прасл. lixodějь (Трубачоў, Эт. сл., 15, 92). Да lixo > ліха і dějati > дзе́яць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

недавя́рак, -рка, мн. -ркі, -ркаў, м. (разм.).

1. Чалавек, які не верыць у Бога; бязбожнік.

2. Бязлітасны, жорсткі чалавек; ліхадзей.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

душагу́б, -а, мн. -ы, -аў, м. (разм.).

Забойца, ліхадзей, разбойнік.

Фашысцкія душагубы.

|| ж. душагу́бка, -і, ДМ -бцы, мн. -і, -бак.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лиходе́й уст., нар.-поэт. ліхадзе́й, -дзе́я м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

злы́дзень, -дня, мн. -дні, -дняў, м. (разм.).

1. Шкодны чалавек, ліхадзей.

2. толькі мн. Нягоды, бяда.

Як уваляцца злыдні, то не на тры дні (прыказка).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ліхадзе́йка, ‑і, ДМ ‑дзейцы; Р мн. ‑дзеек; ж.

Жан. да ліхадзей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)