Лі́павая
назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне
|
адз. |
| ж. |
| Н. |
Лі́павая |
| Р. |
Лі́павай |
| Д. |
Лі́павай |
| В. |
Лі́павую |
| Т. |
Лі́павай
Лі́паваю |
| М. |
Лі́павай |
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
лі́павы
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
лі́павы |
лі́павая |
лі́павае |
лі́павыя |
| Р. |
лі́павага |
лі́павай
лі́павае |
лі́павага |
лі́павых |
| Д. |
лі́паваму |
лі́павай |
лі́паваму |
лі́павым |
| В. |
лі́павы (неадуш.)
лі́павага (адуш.) |
лі́павую |
лі́павае |
лі́павыя (неадуш.)
лі́павых (адуш.) |
| Т. |
лі́павым |
лі́павай
лі́паваю |
лі́павым |
лі́павымі |
| М. |
лі́павым |
лі́павай |
лі́павым |
лі́павых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
лі́павы
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
лі́павы |
лі́павая |
лі́павае |
лі́павыя |
| Р. |
лі́павага |
лі́павай
лі́павае |
лі́павага |
лі́павых |
| Д. |
лі́паваму |
лі́павай |
лі́паваму |
лі́павым |
| В. |
лі́павы (неадуш.)
лі́павага (адуш.) |
лі́павую |
лі́павае |
лі́павыя (неадуш.)
лі́павых (адуш.) |
| Т. |
лі́павым |
лі́павай
лі́паваю |
лі́павым |
лі́павымі |
| М. |
лі́павым |
лі́павай |
лі́павым |
лі́павых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
мурава́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Разм. Будынак з каменя або цэглы. Пабегла насустрач ліпавая алейка, брук і першыя гарадскія мураванкі. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Карна́ ’ліпавая кара’ (Сл. паўн.-зах.). З літ. karna.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
лубо́к, -бка́, мн. -бкі́, -бко́ў, м.
1. Тое, што і луб (у 2 знач.).
2. Ручны кораб з лубу.
Ісці па ягады з лубкамі.
3. Тонкія дошчачкі, якія накладаюцца на месцы касцявога пералому.
Нага ў лубках.
4. Ліпавая дошка, на якой гравіравалася карціна для друкавання, а таксама карціна такога вырабу, якая вызначалася прымітыўнасцю або даступнасцю вобразаў.
Рускі л.
|| прым. лубко́вы, -ая, -ае і лу́бачны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
лі́павы 1, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да ліпы 1, уласцівы ёй. Ліпавая кара. // Які складаецца з ліп, абсаджаны імі. Наабапал дарогі ў фальварак амаль ад самага лесу цягнуліся густыя старасвецкія ліпавыя прысады. Колас. // Зроблены з драўніны, лыка, кары ліпы. Ліпавая кадушка. □ З лесу выходзіць бацька. На ім доўгая белая кашуля і новыя ліпавыя лапці. Асіпенка. // Прыгатаваны, сабраны з ліпавага цвету. Ліпавы чай. Ліпавы мёд.
2. у знач. наз. лі́павыя, ‑ых. Сямейства двухдольных раслін, да якіх адносяцца ліпа, джут і інш.
•••
Ліпавы цвет гл. цвет.
лі́павы 2, ‑ая, ‑ае.
Разм. Падроблены, фальшывы, несапраўдны. Ліпавыя дакументы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ся́слы ’ліпавая кара, лыка’ (Мат. Гом.). Відаць, фанетычна дэфармаванае свя́сла ’нізка лыка’ (гл.), параўн. аналагічныя змены ў сёкар, сёкроў (Сл. Брэс.) і вынік адваротнага працэсу ў свермега ’сярмяга’ (там жа).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Палоссе ’ліпавая кара’ (Мат. Гом.), палосься ’лыка’ (Касп.), палоссе, палоссе, палосье ’лыка; тонкія дубцы, з якіх плятуць кошыкі’ (Сл. ПЗБ), полосы ’пакроеныя палоскі з ліпавай, лазовай і інш. кары’ (ТС), полоссе ’тс’ (Сл. Брэс.), полосе ’лыка’ (Нар. сл.), полыссе ’тс’ (З нар. сл., драгіч.), полосяный *з лыка’ (З нар. сл., драгіч.). Зборны назоўнік ад паласа (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
лубо́к, ‑бка, м.
1. Тое, што і луб (у 2 знач.). На .. [ўслоне] вядро драўлянае, а каля вядра з лубка каробка. Галавач.
2. Тое, што і лубянка. Дзяўчаты ж запяваюць звонка песню Ды йдуць гурмою з лубкамі ў руках: Суніцы сакавітыя на ўзлессі! Кірэенка.
3. звычайна мн. (лу́бкі, ‑оў). Тонкія дошчачкі, якія накладаюцца на месца касцявога пералому. Рука ў лубках гудзе надаедлівым болем. Брыль.
4. Ліпавая дошка, на якой даўней гравіравалася карціна для друкавання. // Надрукаваная з такой дошкі карціна, якая вызначалася прастатой і даступнасцю вобразаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)