◎ Лі́біла, ліпела ’прынада для лоўлі ракаў’ (Нас.), ’прыстасаванне для прынаджвання ракаў’ (бых., Рам. 8) маг. лібінне ’тс’ (Дэмб.), лібіць ’лавіць ракаў на прынаду, прынаджваць’ (Нас., Гарэц., Інстр. 2). Укр. лібёць ’палка з прыманкай на ракаў’. Да любівы (гл.), якое пад уплывам народнай этымалогіі ўзиікла з *лібівы ’нятлусты’ (аб мясе). Іменна такім мясам прынаджвалі ракаў (Трубачоў-Фасмер, 2, 493). Утворана ад lib‑ і суф. ‑dlo.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
лі́біць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
лі́блю |
лі́бім |
| 2-я ас. |
лі́біш |
лі́біце |
| 3-я ас. |
лі́біць |
лі́бяць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
лі́біў |
лі́білі |
| ж. |
лі́біла |
| н. |
лі́біла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
лі́б |
лі́бце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
лі́бячы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
◎ Лі́віць ’прынаджваць’ (Др.-Падб.). Да лібіць < лібіла (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ле́бела ’прынада для ракаў’ (рагач., Рам. 8), дзярж. le‑ bidlo ’тс’ (Карловіч, 3). Да лібіла (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лы́біла ’даўгавязая няўклюдная жанчына’, ’лытка’, ’прыстасаванне для лоўлі ракаў’ (Бяльк.). Да прасл. libь > любі́вы (гл.), параўн. таксама каш. lëbi ’празмерна высокі’, ст.-польск. luby ’шчуплы’, ст.-чэш. libí ’нятлусты’, літ. líebas ’хваравіты, тонкі, худы, з тонкімі нагамі’. Гл. яшчэ лі́біла, лы́нды.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)