лы́жны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
лы́жны |
лы́жная |
лы́жнае |
лы́жныя |
| Р. |
лы́жнага |
лы́жнай
лы́жнае |
лы́жнага |
лы́жных |
| Д. |
лы́жнаму |
лы́жнай |
лы́жнаму |
лы́жным |
| В. |
лы́жны (неадуш.)
лы́жнага (адуш.) |
лы́жную |
лы́жнае |
лы́жныя (неадуш.)
лы́жных (адуш.) |
| Т. |
лы́жным |
лы́жнай
лы́жнаю |
лы́жным |
лы́жнымі |
| М. |
лы́жным |
лы́жнай |
лы́жным |
лы́жных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
шарава́ры, -аў.
1. Шырокія штаны асаблівага крою, якія засоўваюцца ў халявы.
Казацкія ш.
2. Род шырокіх штаноў на гумках унізе.
Лыжныя ш.
|| прым. шарава́рны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
п’е́ксы, ‑аў; адз. ‑п’екса, ‑ы, ж.
Лыжныя спартыўныя чаравікі з загнутымі ўверх насамі.
[Фін. pieksu.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дваябо́рац, ‑рца, м.
Спартсмен, які займаецца дваяборствам (лыжныя гонкі і скачкі на лыжах з трампліна).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спартсме́н, ‑а, м.
Той, хто сістэматычна або прафесіянальна займаецца спортам. Адменны спартсмен, .. [Віташкевіч] праз які год едзе ў Мінск на лыжныя спаборніцтвы. Кавалёў.
[Англ. sportsman.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
па́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж.
Зрэзаны тонкі ствол або тоўстая галіна без сукоў, што ўжыв. як апора пры хадзьбе і для іншых мэт, а таксама ўвогуле прадмет такой формы.
Ісці, абапіраючыся на палку.
Сукаватая п.
Лыжныя палкі.
Палкі ў колы ўстаўляць (перан.: свядома перашкаджаць якой-н. справе).
◊
З-пад палкі (разм.) — пад прымусам (рабіць што-н.).
Палка з двума канцамі — пра тое, што можа скончыцца і добра і дрэнна.
|| памянш. па́лачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
П. выручалачка (перан.: пра таго, хто заўсёды дапамагае, выручае; разм.).
○
Палачка Коха — туберкулёзная бацыла.
|| прым. па́лачны, -ая, -ае.
Палачная дысцыпліна (перан.: пра дысцыпліну, якая падтрымліваецца жорсткімі мерамі).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
укліні́цца, ‑нюся, ‑нішся, ‑ніцца; зак.
Увайсці, удацца клінам, вузкаю палосай у сярэдзіну чаго‑н. Сабраўся быў павярнуць у вёску, як заўважыў у маладым калгасным садзе, што глыбока ўклініўся ў поле, чалавечую постаць. Хадкевіч. На мяккай мураве ў зацішку. Дзе лес густы ўклініўся ў луг, Гуляюць [дзеці] у ката і мышку. Смагаровіч. У вярхоўях Бярэзіны, прытоку Дняпра, паміж марэннымі ўзвышшамі ўклінілася Верхне-Бярэзінская нізіна. Прырода Беларусі. // Уварвацца куды‑н. Брыгада прарвала варожую абарону, глыбока ўклінілася ў размяшчэнне немцаў. Мележ. Лыжныя батальёны, разведка, конніца, пяхотныя падраздзяленні глыбока ўклініліся ў варожы тыл. Асіпенка. // Уціснуцца паміж кім‑, чым‑н. [Марынка] ўклінілася паміж Паходнем і Заранікам, сунула Паходню свой пакунак і ўзяла абодвух пад рукі. Хадкевіч. // перан. Разм. Умяшацца ў што‑н. — Дык можа б за гэта і па чарцы выпілі? — нарэшце дачакаўся моманту Басько, каб уклініцца ў гаворку мужчын. Ермаловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)