лу́жына, -ы, мн. -ы, -жын, ж.

1. Невялікая ўпадзіна, напоўненая вадой.

Лужыны на дарогах.

2. Разлітая на паверхні чаго-н. вадкасць.

Л. на падлозе.

◊

Сесці ў лужыну (разм.) — пацярпець няўдачу; апынуцца ў няёмкім становішчы.

|| памянш. лу́жынка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Лу́жына

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. Лу́жына
Р. Лу́жыны
Д. Лу́жыне
В. Лу́жыну
Т. Лу́жынай
Лу́жынаю
М. Лу́жыне

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

лу́жына

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. лу́жына лу́жыны
Р. лу́жыны лу́жын
Д. лу́жыне лу́жынам
В. лу́жыну лу́жыны
Т. лу́жынай
лу́жынаю		 лу́жынамі
М. лу́жыне лу́жынах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

лу́жына ж. лу́жа;

◊ се́сці ў ~ну — сесть в лу́жу

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

лу́жына, ‑ы, ж.

1. Паглыбленне на паверхні глебы, запоўненае вадой. Імжыў дождж. Там-сям стаялі лужыны. Жычка. У адным месцы Галя паслізнулася, і левая нага яе трапіла ў глыбокую лужыну. Арабей.

2. Вадкасць, разлітая на паверхні чаго‑н. З адзення [трактарыстаў] ля дзвярэй адразу пацякла здаравенная лужына. Даніленка.

•••

Пасадзіць у лужыну гл. пасадзіць.

Сесці ў лужыну гл. сесці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лужына; калюжына, калюга, калюжа (абл.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

лу́жа, -ы, мн. -ы, луж, ж.

Тое, што і лужына.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

засты́лы, -ая, -ае.

1. Які стаў густым, цвёрдым пры ахалоджванні.

З. тлушч.

2. Пакрыты лёдам, прымерзлы або закарчанелы ад холаду (разм.).

Застылая лужына.

Застылыя ногі.

Застылая ўсмешка (перан.: нерухомая).

|| наз. засты́ласць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лу́жа, ‑ы, ж.

Тое, што і лужына. Ішоў дождж, наўкруга стаялі лужы, але да самалёта спяшаліся і спяшаліся людзі. Скрыган.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лу́жа лу́жа, -жы ж., лу́жына, -ны ж.;

◊

сесть в лу́жу се́сці ў лу́жыну.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)