ле́жыва
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
ле́жыва |
ле́жывы |
| Р. |
ле́жыва |
ле́жываў |
| Д. |
ле́жыву |
ле́жывам |
| В. |
ле́жыва |
ле́жывы |
| Т. |
ле́жывам |
ле́жывамі |
| М. |
ле́жыве |
ле́жывах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ле́жыва, -а, мн. -ы, -аў, н.
След, пакінуты зверам, які ляжаў на траве.
Зайцава л.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ле́жыва ср., разг. (след лежавшего зверя на траве) ле́жбище
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ле́жыва, ‑а, н.
1. След ляжаўшага па траве звера. [Даніла] толькі драмаў, як заяц на лежыве, ледзь што грукне — прахопліваўся. Асіпенка. // Разм. Пасцель, месца, дзе ляжыць ці спіць чалавек. Каб не кусалі камары, Ігнат накрыўся посцілкай і спаў у сваім лежыве. Капыловіч.
2. Разм. Тое, што і лежня (у 2 знач.). Ад лежыва спіну ломіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
*Ле́жыва, лэ́жыво ’ляжанне’, ’вылежванне разасланага льну’ (драг., Выг. дыс.; Клім.). Да ляжа́ць (гл.). Аб суфіксе гл. Сцяцко (Афікс. наз., 86).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ле́жыўны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да лежыва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ле́жбішча, -а, мн. -ы, -ішч і -аў, н.
1. Месца на сушы, дзе ляжаць гуртамі некаторыя марскія жывёлы.
Л. марскіх коцікаў.
2. Месца, дзе ляжыць, хаваецца звер.
3. Лежыва.
|| прым. ле́жбішчны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Ле́жа ’ляжанне льну’ (карэліц., Сл. паўн.-зах.), лін. лэжа ’месца, па якім вылёжваецца лён’ (Нар. лекс.). Укр. лежа ’ляжанне’, ц.-пал. лʼёжа ’ляжачае гнілое дрэва’ (ЛАПП), ст.-укр. ’палатка’, польск. leża ’кватэры для войска’, ’месца ’ляжанне©спаііня© ’лежыва’, славен. lęža ’ляжанне’, ’лежыва жывёл’. Прасл. legja. Утворана ад leg- пры дапамозе суф. ‑ja. Да ляжаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Лагоўе ’логава, месца, дзе знаходзіцца воўчы вывадак’ (Сцяшк.), лагоуя ’лежыва’ (Сл. паўн.-зах.). Да логава (гл.), трансфармаванае суфіксам ‑ьje.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ле́жбище ср., охот. ле́жбішча, -шча ср., ле́жня, -ні ж.; (след лежащего зверя на траве — ещё) ле́жыва, -ва ср.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)