лаўро́вы

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. лаўро́вы лаўро́вая лаўро́вае лаўро́выя
Р. лаўро́вага лаўро́вай
лаўро́вае		 лаўро́вага лаўро́вых
Д. лаўро́ваму лаўро́вай лаўро́ваму лаўро́вым
В. лаўро́вы (неадуш.)
лаўро́вага (адуш.)		 лаўро́вую лаўро́вае лаўро́выя (неадуш.)
лаўро́вых (адуш.)
Т. лаўро́вым лаўро́вай
лаўро́ваю		 лаўро́вым лаўро́вымі
М. лаўро́вым лаўро́вай лаўро́вым лаўро́вых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

лаўро́вы ла́вро́вый;

○ л. ліст — лавро́вый лист;

◊ л. вяно́к — ла́вровый вено́к

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

лаўро́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да лаўру, уласцівы яму. Лаўровы куст. Лаўровы пах. // Які здабываецца з лаўру. Лаўровы алей.

2. у знач. наз. лаўро́выя, ‑ых. Сямейства паўднёвых вечназялёных раслін, да якога адносяцца лаўр, камфорнае дрэва і інш.

•••

Лаўровы ліст гл. ліст ​1.

Лаўровы вянок гл. вянок.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лаўр, -а і -у, мн. -ы, -аў, м.

1. -а. Паўднёвае вечназялёнае дрэва, пахучае лісце якога ўжыв. як прыправа.

2. -у. Драўніна гэтай расліны.

3. мн. Вянок з лісця гэтага дрэва як сімвал перамогі, узнагароды.

◊

Пажынаць лаўры — атрымліваць прызнанне сваіх дасягненняў.

Спачыць на лаўрах — задаволіцца дасягнутым.

Чужыя лаўры не даюць спакою — аб зайздрасці да чыйго-н. поспеху.

|| прым. лаўро́вы, -ая, -ае.

Л. пах.

Сямейства лаўровых (наз.). Л. вянок.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лавро́вый лаўро́вы;

лавро́вый лист лаўро́вы ліст.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

спе́цыі, -цый, адз. спе́цыя, -і, ж.

Вострыя пахучыя прыправы (гарчыца, перац, лаўровы ліст і інш.).

Мяса са спецыямі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вяно́к, -нка́, мн. -нкі́, -нко́ў, м.

1. Сплеценыя ў кружок лісты, кветкі.

В. з валошак.

Лаўровы в.

2. Тое, што і вянец (у 5 знач.).

3. Тое, што і нізка¹, вязка (у 2 знач.).

В. грыбоў.

|| памянш. вяно́чак, -чка, мн. -чкі, -чкаў, м. (да 1 знач.).

|| прым. вяно́чны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спе́цыі, ‑ый; адз. спецыя, ‑і, ж.

Вострыя пахучыя прыправы (гарчыца, перац, ваніль, карыце, лаўровы ліст, шафран), якія кладуцца ў ежу для лепшага яе смаку. З катла падымалася гарачая пара, духмяная і смачная — мабыць, у шмал[е]ц немцы клалі нейкія спецыі. Асіпенка.

[Лац. species.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ліст¹, -а́ і -у, М -сце́, мн. -ы́, -о́ў і (разм.) лі́сці, -яў, м.

1. -а́. Орган паветранага жыўлення і газаабмену раслін у выглядзе тонкай, звычайна зялёнай пласцінкі на чаранку.

Кляновы л.

2. -у, у знач. зб. Лісце.

Лаўровы л.

◊

Лістам слацца (разм., неадабр.) — лісліва дагаджаць.

|| памянш. лісто́к, -тка́, мн. -ткі́; -тко́ў, м. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Лаўрэа́т ’званне, якое прысуджаецца за выдатныя заслугі ў галіне навукі, мастацтва і г. д.’, ’асоба, удастоеная такога звання’ (ТСБМ). Паходзіць з лац. laureātus ’увенчаны лаўрам’ < laurea ’лаўр, перамога, слава’ < laureus ’лаўровы’ < laurus ’лаўр’ (Слаўскі, 5, 78 з літаратурай). У бел. мову лексема, відаць, трапіла з рус., дзе з XIX ст. лічыцца запазычаннем з франц. lauréat (КЭСРЯ, 235). Да лаўр (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)