ла́піць, ла́плю, ла́піш, ла́піць; ла́плены; незак., што (разм.).
Зашываць дзіркі, ставіць латкі на чым-н.
Л. бялізну.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ла́піць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
ла́плю |
ла́пім |
| 2-я ас. |
ла́піш |
ла́піце |
| 3-я ас. |
ла́піць |
ла́пяць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
ла́піў |
ла́пілі |
| ж. |
ла́піла |
| н. |
ла́піла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
ла́п |
ла́пце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
ла́пячы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ла́піць несов., разг. чини́ть, починя́ть, лата́ть, заде́лывать
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ла́піць, лаплю, лапіш, лапіць; незак., што.
Разм. Латаць. Надзя на ўслончыку пераглядала бялізну сваю, вопратку, лапіла, дзе трэба, і складала ў адзін клунак. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ла́піць ’латаць, рамантаваць адзенне’ (Гарэц., Бір., Сцяшк., Бяльк., Касп., Шат., Мат. Гом.; маг., КЭС; навагр., Нар. сл., ДАБМ, к. 323), паўн.-пін. ла́піты ’тс’ (Нар. лекс.), оўруч. лапіт ’тс’ (Бел.-укр. ізал.). Старажытны балтызм. Параўн. літ. lópyti, лат. lāpît ’тс’ (Фасмер, 2, 459; Мюленбах-Эндзелін, 2, 439; Лаўчутэ, Балтызмы, 74–76). Сюды ж ла́плены ’пярэсты, рабы (конь)’ (Нік., Няч.), лаплены, лапліны(й) ’палатаны’ (Нас., Бяльк.; кіраў., Нар. сл.; барыс., Сл. паўн.-зах.), лапленне ’латанне’ (Юрч.), гом. ла́плінка, ла́плянка ’латка’ (ДАБМ, 925), лапленнік ’той, хто латае’ (Юрч. Вытв.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ла́плены, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад лапіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падла́піць, ‑лаплю, ‑лапіш, ‑лапіць; зак., што.
Разм. Падлатаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лата́ть несов., разг. ла́таць, ла́піць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
плата́ть несов., прост. ла́таць, ла́піць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ке́рпаць ’крэмзаць, пісаць’ (КЭС, лаг.). Параўн. рус. кропать у тым жа значэнні. Магчыма, гэтыя словы звязаны па паходжанню з прасл. kъrpati ’латаць, лапіць’ (рус. корпать ’лапіць’, серб.-харв. кр̏пити ’тс’, славен. kŕpati ’тс’ і інш.), літ. kùrpė ’чаравік’, лат. kur̃pe ’тс’, ст.-прус. kurpe ’тс’. Параўн. лапаць і лапіць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)