ла́дан, -у, м.

Араматычная смала, якая выкарыстоўваецца для абкурвання ў час богаслужэння.

◊

На ладан дыхаць (разм.) — быць пры смерці.

|| прым. ла́данны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ла́дан ла́дан, -ну м.;

◊

дыша́ть на ла́дан ледзь ды́хаць, ды́хаць на ла́дан;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ла́дан, -ну м. ла́дан;

◊ ды́хаць на л. — дыша́ть на ла́дан;

бая́цца як чорт ла́дану — боя́ться как чёрт ла́дана

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ла́дан, ‑у, м.

Пахучая смала некаторых трапічных дрэў (выкарыстоўваецца для абкурвання ў час рэлігійных абрадаў). Жалобная працэсія павольна рухалася па вуліцах, блішчалі рызы духавенства, плыў сіні дым ладану. Самуйлёнак.

•••

Баяцца як чорт ладану гл. баяцца.

Дыхаць на ладан гл. дыхаць.

Як чорт ад ладану гл. чорт.

[Ад перс. lâdan.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ла́дан ’пахучая смала, якая выкарыстоўваецца для абкурвання’ (ТСБМ). Укр., рус. ладан, ст.-рус. ладанъ, якое з грэч. λάδανον ’ладан’ < ст.-грэч. λήδανον, іан. λάδανον ’араматычная камедзь з куста’, λῇδος < араб. lādan (Фасмер, 2, 447; Бернекер, 1, 682). Сюды ж ладанка ’торбачка з ладанам’, ’пасудзіна, у якой спальваюць ладан’ (ТС). Параўн. лаўда́н.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

кайе́нский кае́нскі;

кайе́нский ла́дан кае́нскі ла́дан.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ро́сны¹, -ая, -ае.

У выразе: росны ладан — від расліннай араматычнай смалы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

росно́й и ро́сный / росно́й ла́дан мед., фарм. ро́сны ла́дан.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ла́дунь ’царкоўны ладан’ (Мядзв.), ла́дынь ’тс’ (Бяльк.), рус. ла́дун. Да ла́дан (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дыша́ть несов., прям., перен. ды́хаць;

◊

на ла́дан дыша́ть ледзь ды́хаць, на ла́дан ды́хаць;

кто чем ды́шит хто чым ды́ша;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)