лаве́ц, лаўца́, мн. лаўцы́, лаўцо́ў, м.

Той, хто займаецца лоўляй рыбы, звера як промыслам.

На лаўца і звер бяжыць (прыказка).

|| прым. лаве́цкі, -ая, -ае.

Л. промысел.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Лаве́ц

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. Лаве́ц
Р. Лаўца́
Д. Лаўцу́
В. Лаве́ц
Т. Лаўцо́м
М. Лаўцы́

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

лаве́ц

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. лаве́ц лаўцы́
Р. лаўца́ лаўцо́ў
Д. лаўцу́ лаўца́м
В. лаўца́ лаўцо́ў
Т. лаўцо́м лаўца́мі
М. лаўцу́ лаўца́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

лаве́ц (род. лаўца́) м. лове́ц;

◊ на лаўца́ і звер бяжы́ць — посл. на ловца́ и зверь бежи́т

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

лаве́ц, лаўца, м.

Той, хто стала займаецца лоўляй каго‑, чаго‑н. як промыслам. Лаўцы малюскаў. □ На лаўца і звер бяжыць. Прыказка. // Той, хто ловіць каго‑, што‑н. Зрабіўся я лаўцом сваіх надзей. Гурло.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Лаве́ц 1 ’лавец, паляўнічы’, ’той, хто ловіць’ (Янк. II, Бяльк., ТС), укр. лове́ць ’тс’, рус. лове́ц ’тс’, ’рыбак’, польск. łowca ’паляўнічы’, ст.-польск. ’паляўнічы сабака’, устар. łowiec (з XIV ст.) ’паляўнічы’, каш. łȯvca ’тс’, łȯvc ’той, хто ловіць’, н.-луж. łowc ’паляўнічы; той, хто займаецца лоўляй’, чэш., славац. lovec, славен. lóvec, łȍu̯c, серб.-харв. ло̀вац ’паляўнічы’, ’егер’, ’ястраб-перапёлачнік’, макед. ловец, балг. ловец ’паляўнічы’. Прасл. lovьcь ’той, хто ловіць звяроў, птушак, рыб’. Першаснае nomen agentis ад loviti > лавіць (гл.), утворанае пры дапамозе суф. ‑ьcь (Слаўскі, 5, 232; SP, 1, 100). Ст.-бел. ловца ’птушкалоў’ (XVII ст.) < ст.-польск. łowca ’тс’ (Булыка, Запазыч., 90).

Лаве́ц 2 ’ражон, завостраная палачка, дубчык, на які чапляюць сала і смажаць яго на агні’ (Янк. II, Бяльк., Мат. Гом.; жлоб., Нар. словатв.) з *ламец (уплыў народнай этымалогіі) пры перастаноўцы м > в, параўн. ломжа — лаўжо — лобжа (Мат. Гом.). Суфікс ‑ец той жа, што і ў дубе́ц. Корань лом‑ у роднасных ламы́, лам’ё, ламяйко, ламата́ ’абцярэбленыя сукі, дробнае галлё’ (Сцяшк., Нас.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

крабало́ў, -ло́ва, мн. -ло́вы, -ло́ваў, м.

1. Лавец крабаў.

2. Судна для лоўлі крабаў і перапрацоўкі іх на кансервы.

|| прым. крабало́ўны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

крабало́ў, ‑лова, м.

1. Лавец крабаў.

2. Судна, прызначанае для лоўлі крабаў і перапрацоўкі іх на кансервы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лове́ц

1. (рыболов) рыбало́ў, -ло́ва м.;

2. (охотник) уст. лаве́ц, род. лаўца́ м.;

◊

на ловца́ и зверь бежи́т посл. на лаўца́ і звер бяжы́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паляўнічы / ловіць звяроў ці птушак: звералоў, птушкалоў; паляўнік, лавец (разм.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)