кіпары́с, -а і -у, мн. -ы, -аў, м.
1. -а. Паўднёвае вечназялёнае хвойнае дрэва сямейства кіпарысавых.
2. -у. Драўніна гэтай расліны.
Зроблены з кіпарысу.
|| прым. кіпары́савы, -ая, -ае і кіпары́сны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кіпары́с
‘драўніна’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
кіпары́с |
| Р. |
кіпары́су |
| Д. |
кіпары́су |
| В. |
кіпары́с |
| Т. |
кіпары́сам |
| М. |
кіпары́се |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
кіпары́с
‘дрэва’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
кіпары́с |
кіпары́сы |
| Р. |
кіпары́са |
кіпары́саў |
| Д. |
кіпары́су |
кіпары́сам |
| В. |
кіпары́с |
кіпары́сы |
| Т. |
кіпары́сам |
кіпары́самі |
| М. |
кіпары́се |
кіпары́сах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
кіпары́с, -са, (о древесине и собир.) -су м. кипари́с
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кіпары́с, ‑а, м.
Паўднёвае хвойнае вечназялёнае дрэва сямейства кіпарысавых.
[Грэч. kyparissos.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Куларо́с ’кіпарыс’ (Шп.). Сапсаванае кіпарыс.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кипари́с кіпары́с, род. кіпары́са и (о древесине и собир.) кіпары́су м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кіпары́савы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да кіпарыса. Кіпарысавы гай. Кіпарысавая алея.
2. у знач. наз. кіпары́савыя, ‑ых. Сямейства хвойных вечназяленых раслін, да якога адносяцца кіпарыс, ядловец і інш.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
піраміда́льны, ‑ая, ‑ае.
Які мае форму піраміды. Пірамідальная елка. Пірамідальны кіпарыс. □ У напрамку, куды кіруецца параход, мы бачым дзве светлыя пірамідальныя вежы, а паміж імі знаходзім чорную плямінку шлюзавых варот. Галавач. Узгоркі змяняюцца раўнінай, бярозы і сосны — акацыямі і пірамідальнымі таполямі. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ро́дзіч, ‑а, м.
1. Гіст. Член роду (у 1 знач.).
2. Разм. Сваяк; чалавек блізкі па паходжанню. [Люба:] — Горш за ўсё мець начальнікам блізкага родзіча. З ім жа ніколі па-чалавечы не дамовішся. Шамякін. Старыя пройдзены дарогі І сцежак тысячы людскіх, Дзе і мае хадзілі ногі І ногі родзічаў маіх. Колас. / Пра жывёл і раслін аднаго роду (у 8 знач.). І качкі, што падарыў Люсі і яе маці Амархан, хваляваліся, выцягвалі шыі, прыслухоўваліся да галасоў дзікіх родзічаў. Даніленка. Родзіч нашага ядлоўцу кіпарыс, жыхар паўднёвых краін, можа пражыць да чатырох-пяці тысяч гадоў. Гавеман.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)