кі́еўскі

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. кі́еўскі кі́еўская кі́еўскае кі́еўскія
Р. кі́еўскага кі́еўскай
кі́еўскае		 кі́еўскага кі́еўскіх
Д. кі́еўскаму кі́еўскай кі́еўскаму кі́еўскім
В. кі́еўскі (неадуш.)
кі́еўскага (адуш.)		 кі́еўскую кі́еўскае кі́еўскія (неадуш.)
кі́еўскіх (адуш.)
Т. кі́еўскім кі́еўскай
кі́еўскаю		 кі́еўскім кі́еўскімі
М. кі́еўскім кі́еўскай кі́еўскім кі́еўскіх

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

по́лацка-кі́еўскі

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. по́лацка-кі́еўскі по́лацка-кі́еўская по́лацка-кі́еўскае по́лацка-кі́еўскія
Р. по́лацка-кі́еўскага по́лацка-кі́еўскай
по́лацка-кі́еўскае		 по́лацка-кі́еўскага по́лацка-кі́еўскіх
Д. по́лацка-кі́еўскаму по́лацка-кі́еўскай по́лацка-кі́еўскаму по́лацка-кі́еўскім
В. по́лацка-кі́еўскі (неадуш.)
по́лацка-кі́еўскага (адуш.)		 по́лацка-кі́еўскую по́лацка-кі́еўскае по́лацка-кі́еўскія (неадуш.)
по́лацка-кі́еўскіх (адуш.)
Т. по́лацка-кі́еўскім по́лацка-кі́еўскай
по́лацка-кі́еўскаю		 по́лацка-кі́еўскім по́лацка-кі́еўскімі
М. по́лацка-кі́еўскім по́лацка-кі́еўскай по́лацка-кі́еўскім по́лацка-кі́еўскіх

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

ки́евский кі́еўскі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сіно́псіс, ‑а, ж.

1. Гіст. Зборнік звестак, нататак і пад. па якому‑н. пытанню. «Кіеўскі сінопсіс» 1674 г.

2. Кніжн. уст. Звод розных поглядаў па якому‑н. пытанню.

[Ад грэч. synopsis — агляд.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Арнау́тка ’гатунак пшаніцы, Triticum durum’. Рус. арнау́тка, укр. арнау́тка, арнаву́тка ’тс’, польск. arnautka ’тс’, ’грэчка’, рус. grâu arnăút ’тс’, тур. arnaut darisi ’гатунак проса’. Беларускае з рускай; у рускай з турэцкай ці ўкраінскай (< малд. < тур. — Краўчук, ВЯ, 1968, 4, 122 па Раговічу (1873)). Першаснае значэнне слова арнаут ’албанец’ (< тур. arna(v)ut < грэч. ἀρναβίτης < ἀρβανίτης), адкуль ’албанскі гатунак збожжа’. У рускіх гаворках захоўваецца і арнау́т ’басурман’. У Мінску (канец 1960‑х гадоў) нейкі час бытавала назва хлеба арнау́т (кіеўскі арнаут) < укр. арнаут. Фасмер, 1, 88.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

мой, майго́, м.; мая́, маёй, ж.; маё, майго́, н.; мн. мае́, маі́х; займ. прыналежны да я.

1. Які мае адносіны да мяне, належыць мне. Мае гады. Мая хата. Мае кнігі. □ Мой час па-рознаму бяжыць: То з гулам, як вясновы гром, То ціхенька, нібы ручай. Лось. [Туляга:] Шчырую праўду кажу вам, паверце майму вопыту. Крапіва. Мой дом — амшалай пушчы сховы, Сяліба ясеняў, сасон. Купала. // Які ажыццяўляецца мною. [Булай:] — Браць ад абсталявання ўсё, што яно можа даць, і нават больш. Такі мой загад. Шыцік. // у знач. наз. маё, майго́. Тое, што з’яўляецца маёй уласнасцю, уласцівасцю, асаблівасцю. Маё — мне, а чужога не трэба. // Які мае адносіны да мяне як члена якога‑н. калектыву; які належыць мне разам з іншымі; які складаецца з каго‑н., уключаючы і мяне. Цвіце, каласіцца мой край, Ці сонейка захад, ці ўсход. Купала. [Враніслаў:] — Усе нашы людзі абвясцілі бязлітасную партызанскую вайну гітлераўцам... Твая дапамога патрэбна майму атраду. Якімовіч.

2. Які належыць мне па сваяцкіх, сяброўскіх і пад. адносінах. [Міхась:] — Мой бацька добры. Паглядзіш. Ён будзе табе рады. Якімовіч. На Дняпры, на правай кручы, Друг мой кіеўскі жыве. Бялевіч. — Гэта мой стары прыяцель, дзед Талаш, у яго я жыў на кватэры, — сказаў.. [камандзір] да вайскоўцаў. Колас. / Пры зваротках. [Скуратовіч:] — Бачыце рэчку? Яна шырэе нейк раптам. Яшчэ каля майго хутара — гэта толькі .. ручаіна. А тут, пане мой, бачыце, шырэй. Чорны. // у знач. наз. мой, майго́; мая́, маёй. Муж, гаспадар; жонка, гаспадыня. [Старая:] — А ты, родненькая, пабудзь трошкі ў нас. Зараз павінен мой вярнуцца, дык скажы, што мы з Волькаю ў Дымаўку пайшлі. Крапіва. // у знач. вык. Пра любімага чалавека, мужчыну, пра любімую жанчыну. — Я ўсё акуратна прыгатую, ты толькі звяжаш у клумак што патрэбнейшае, а там праз момант — і ты мая на векі вечныя. Купала.

3. Уласцівы мне; такі, як у мяне. Мой характар. У сына мая паходка.

4. Той, пра каго ідзе размова (з пункту погляду аўтара). Даніла, мілы мой Даніла! Ох, натварыў сабе ты бед! Колас.

•••

Божа мой; божухна мой! гл. бог.

Мой (твой, яго, яе і г. д.) верх гл. верх.

На маё (яго) выйшла гл. выйсці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)