ку́раць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. - -
2-я ас. - -
3-я ас. ку́рае ку́раюць
Прошлы час
м. ку́раў ку́ралі
ж. ку́рала
н. ку́рала

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ку́раць несов., обл. дыми́ть, тлеть;

корч не гары́ць, а то́лькі ку́рае — пень не гори́т, а то́лько дыми́т (тле́ет)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

курэ́ць

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. - -
2-я ас. - -
3-я ас. куры́ць кура́ць
Прошлы час
м. курэ́ў курэ́лі
ж. курэ́ла
н. курэ́ла

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Ку́рыва ’тое, што кураць’ (ТСБМ). Да курыць1 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

куры́ць

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. куру́ ку́рым
2-я ас. ку́рыш ку́рыце
3-я ас. ку́рыць ку́раць
Прошлы час
м. куры́ў куры́лі
ж. куры́ла
н. куры́ла
Загадны лад
2-я ас. куры́ куры́це
Дзеепрыслоўе
цяп. час ку́рачы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

заку́рка, ‑і, ДМ ‑рцы, ж.

Разм.

1. Дзеянне паводле дзеясл. закурваць ​2 — закурыць ​2 (у 1 знач.).

2. Тое, што кураць; курыва. [Карпенка] намацаў кішэні, выцягнуў закурку, згарнуў цыгарку. Быкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Нацурыць ’намеціць, назначыць’ (Шпіл.). Відаць, ад цур ’чур’, параўн. кураць ’крычаць чур! або чур у месці! пры знаходках, якая ў такім выпадку належыць таму, хто першы яе зачураў (г. зн. адзначыў)’ (Нас.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

браце́нік, ‑а, м.

Абл. Дваюрадны брат (рэдка — родны). На двор да Якава з’язджаецца сваяцтва з далёкіх вёсак: дзядзькі, цёткі, браценікі, ля вазоў стаяць, кураць, гутараць. Галавач. У нядобры час даведаўся герой наш [Іван], што браценік яго родны, адпушчаны з войска, падпусціў яму канкурэнцыю. Гарэцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заво́знік, ‑а, м.

Той, хто прывёз малоць збожжа ў млын. З расчыненых дзвярэй ветрака патыхае свежым млівам. На парозе сядзяць завознікі і кураць. Сабаленка. Каля млынавых дзвярэй завознікі здымалі мяшкі з вазоў. Баранавых. Пятым завознікам былі жанчына з выразам нейкай суровай стомленасці ў вачах. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гу́тарыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; незак., з кім і без дап.

Весці гутарку; размаўляць. Захар нейкі час яшчэ сядзеў і гутарыў з Раманам. Колас. Збяруцца.. мужчыны на вуліцы, гутараць, кураць. Брыль. // Расказваць, перадаваць чуткі пра што‑н. А людзі часам гутараць, А ў людзях сказ жыве, Што жыў на бедным хутары Хлапец Лявон Сувей. Панчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)