крыві́ч

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. крыві́ч крывічы́
Р. крывіча́ крывічо́ў
Д. крывічу́ крывіча́м
В. крывіча́ крывічо́ў
Т. крывічо́м крывіча́мі
М. крывічу́ крывіча́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

Крывіч ’кроўны сваяк’ (ТС). Гэта назва двухсэнсавая. Яна магла ўтварыцца ад кроў (параўн. кроўны). Але хутчэй ад старога этноніма крывічы. Цікава, што другасныя значэнні слова галоўным чынам адмоўныя, бо звязваюцца з крывы (параўн. Фасмер, 2, 375–376).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Кры́вічы

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, множны лік, множналікавы

мн.
Н. Кры́вічы
Р. Кры́віч
Кры́вічаў
Д. Кры́вічам
В. Кры́вічы
Т. Кры́вічамі
М. Кры́вічах

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

Крыві́чы

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, множны лік, множналікавы

мн.
Н. Крыві́чы
Р. Крыві́ч
Крыві́чаў
Д. Крыві́чам
В. Крыві́чы
Т. Крыві́чамі
М. Крыві́чах

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

Крывічы́

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, множны лік, множналікавы

мн.
Н. Крывічы́
Р. Крыві́ч
Крывічо́ў
Д. Крывіча́м
В. Крывічы́
Т. Крывіча́мі
М. Крывіча́х

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

крывічы́, -о́ў, адз. крывіч, -а́, м.

Усходнеславянскае племянное аб’яднанне ў 6—10 стст., якое займала тэрыторыю ў вярхоўях Заходняй Дзвіны, Дняпра і Волгі.

Полацкія к.

|| прым. крыві́цкі, -ая, -ае.

Крывіцкія курганы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кривичи́ мн., ист. крывічы́, -чо́ў, ед. крыві́ч, -ча́ м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

крывічы́, ‑оў; адз. крывіч, ‑а, м.; крывічка, ‑і, ДМ ‑чцы; мн. крывічкі, ‑чак; ж.

Усходнеславянскае племянное аб’яднанне 6–10 стст., якое займала тэрыторыю верхняга цячэння Дняпра, Волгі, Заходняй Дзвіны, паўднёвую частку басейна Чудскога возера. Полацкія крывічы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Рымкаць ’паскрыпваць’ (Крывіч, 12, 1926, 109), рымець, рымчэць ’працягла скрыпець (пра дзверы, вароты)’ (Крывіч, 12, 1926, 109), ры́мка ’першая тонкая струна ў скрыпцы’ (Мядзв.; Крывіч, 12, 1926, 109), рымст ’аднаразовы скрып’: чую, ажно вароты — рымст, рымст, — нехта паціхоньку іх адчыняе (Крывіч, 12, 1926, 109). Гукаперайманне.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Адцы́тнік ’Sedum acre L.’ (Кіс., Інстр. II, Крывіч) < адсытнік. Параўн. назву таго ж Sedum acre L. сытнік (Крывіч, IV, 1923) да сыць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)