круце́лька
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
круце́лька |
круце́лькі |
| Р. |
круце́лькі |
круце́лек |
| Д. |
круце́льцы |
круце́лькам |
| В. |
круце́льку |
круце́лек |
| Т. |
круце́лькай
круце́лькаю |
круце́лькамі |
| М. |
круце́льцы |
круце́льках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
круце́лька ж., разг. плуто́вка, моше́нница
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
круце́лька, ‑і, ДМ ‑льцы; Р мн. ‑лек; ж.
Разм. Жан. да круцель.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
круце́ль, -цяля́, мн. -цялі́, -цялёў, м. (разм.).
Хітрун, махляр.
|| ж. круце́лька, -і, ДМ -льцы, мн. -і, -лек.
|| прым. круце́льскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
моше́нница махля́рка, -кі ж.; круце́лька, -кі ж.; ашука́нка, -кі ж.; шэ́льма, -мы ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
плуто́вка
1. (мошенница) махля́рка, -кі ж.; круце́лька, -кі ж.; (обманщица) ашука́нка, -кі ж.; шахра́йка, -кі ж.;
2. (лукавая) хітру́ха, -хі ж.; шальмо́ўка, -кі ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ліхама́нка ’хваравіты стан з гарачкай і дрыготкай’, ’малярыя, трасца’, ’гарачкавая дзейнасць’ (Гарэц., Касп., ТСБМ, Растарг.; паўд.-усх., КЭС), укр. харк. лихома́нка, рус. лихома́нка ’тс’, ’ліхадзейка’, ’хлус’, ’благі чалавек’, ’пракуда’. Бел. слова прымыкае да рус. моўнага арэалу, у якім гэта лексема з’яўляецца табуістычнай назвай ад лихоманка ’круцелька, ашуканка’, лихома́нить ’прыносіць зло, бяду’, рус. лихоман, кур. ’д’ябал’, усх. ’махляр’, паўн.-дзв. ’вар’ят’, ст.-рус. лихоманъ ’тс’, укр. палес. лихо́ма ’бяда, цяжкае становішча’, лихоманка ’ліхаманка’, польск. lichman ’мот’. Прасл. lixomanъ (Трубачоў, Эт. сл., 15, 93). Да lixo > лі́ха і maniti > мані́ць (гл.) (Зяленін, Табу, 2, 77; Фасмер, 2, 505).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)