ко́рч

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ко́рч карчы́
Р. карча́ карчо́ў
Д. карчу́ карча́м
В. ко́рч карчы́
Т. карчо́м карча́мі
М. карчы́ карча́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

корч, карча́, мн. карчы́, карчо́ў, м.

1. Пень, вывернуты з зямлі з карэннем.

Сабраць карчы ў кучы.

2. Куст бульбы, цыбулі, вывернуты з зямлі (разм.).

Выкапаць два карчы бульбы.

|| памянш. ко́рчык, -а, мн. -і, -аў, м.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

корч (род. карча́) м.

1. пень (с корнями);

2. (в воде) коря́га ж.;

3. (картофеля, луку и т.п.) куст

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

корч, карча, м.

1. Пень, вывернуты з зямлі з карэннем. Дзе-нідзе тырчэлі вялізныя карчы-вываратні, падобныя да невядомых звяроў. Бядуля. // Паліва, нарыхтаванае з такіх пнёў. У падпаветцы не было парадку, валяліся карчы, якіх жаночыя рукі не маглі рассекчы. Гурскі. Ярка на камінку Смольны корч палае. Колас.

2. Абл. Куст бульбы, цыбулі, вывернуты з зямлі. А бульбоўнік сплёўся густа, Што ні корч — то бульбы кош. Бялевіч. Каля лямпы стаяла на сподку соль і ляжаў недаедзены корч цыбулі. Чорны.

3. у знач. прысл. карчо́м. Скурчыўшыся, сагнуўшыся. Цела Сашкі было скурчана. Смерць і мароз скруцілі яго ногі і рукі так моцна, што давялося пахаваць яго карчом. Машара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Корч ’пень, вывернуты з зямлі з карэннем’ (ТСБМ, Шат., Касп., Сл. паўн.-зах., Сержп. Ск., Жыв. сл., Яруш., Нар. лекс., Сцяшк., КЭС, лаг., З нар. сл., Яшк.). Укр. корч, рус. корч ’тс’, серб.-харв. кр̑ч ’выкарчаванае месца’, славен. kȓč ’тс’, польск. karcz, чэш. krč, славац. krč ’тс’. На аснове гэтых паралелей можна рэканструяваць прасл. kъrčь. Далейшыя адпаведнікі вельмі ненадзейныя (параўн. Слаўскі, 2, 73).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

каржа́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м. (разм.).

Сукаваты ствол дрэва; корч.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

карча́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м. (разм.).

Вывернуты з зямлі корч.

Выцяў нагу аб к.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

камі́нак, -нка, мн. -нкі, -нкаў, м.

Выемка ў печы, дзе раскладалі агонь для асвятлення хаты.

На камінку гарэў смольны корч.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рага́ч

‘саха; корч’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. рага́ч рагачы́
Р. рагача́ рагачо́ў
Д. рагачу́ рагача́м
В. рага́ч рагачы́
Т. рагачо́м рагача́мі
М. рагачы́ рагача́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

карча́га¹, -і, ДМ -ча́зе, мн. -і, -ча́г, ж. (разм.).

Пень, вывернуты з карэннем; корч.

|| памянш. карча́жка, -і, ДМ -жцы, мн. -і, -жак, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)