ко́лікі, -аў, адз. ко́ліка, -і, ДМ -ліцы, ж.
Востры, рэзкі боль у жываце, у баку.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ко́лікі, -каў (ед. ко́ліка ж.) ко́лики
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ко́лікі, ‑аў; адз. коліка, ‑і, ДМ ‑ліцы, ж.
Рэзкі, востры боль, рэзь у жываце або ў баку. Ні колікаў, ні прыступаў — мінулася бяда, Дапамагла гаючая вада! Валасевіч. Паступова вострая коліка ў палене цішэла, змяншалася і неўзабаве зусім праходзіла. Ставер.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ко́лікі 1 ’рэзкі, востры боль, рэзь у жываце, баку’ (ТСБМ, Нас.). З лац. colica ’тс’ (Шанскі, 2, 8, 200–201). Памылкова разглядалася як запазычанне з франц. colique (Фасмер, 2, 291). Але як было даведзена, упершыню зафіксавана ў XVII ст. у перакладзеным з лацінскай мовы помніку (Шанскі, 2, 8, 200).
Ко́лікі 2 ’калаццё’ (Сцяшк.). Да калоць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ко́ліка
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
ко́ліка |
ко́лікі |
| Р. |
ко́лікі |
ко́лікаў |
| Д. |
ко́ліцы |
ко́лікам |
| В. |
ко́ліку |
ко́лікі |
| Т. |
ко́лікай
ко́лікаю |
ко́лікамі |
| М. |
ко́ліцы |
ко́ліках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ко́лік
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
ко́лік |
ко́лікі |
| Р. |
ко́ліка |
ко́лікаў |
| Д. |
ко́ліку |
ко́лікам |
| В. |
ко́лік |
ко́лікі |
| Т. |
ко́лікам |
ко́лікамі |
| М. |
ко́ліку |
ко́ліках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
калаццё, -я́, н. (разм.).
Рэзкі колючы боль у баку; колікі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ко́лік, ‑а, м.
Разм. Памянш. да кол (у 1 знач.); невялікі кол, калок. Са снегу мясцінамі выглядаюць канцы жэрдак ды яшчэ няроўныя крывыя колікі парканаў. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ко́лька, ‑і, ДМ ‑льцы, ж.
Разм. Тое, што і колікі. [Леснічыха:] Я зелляў шмат маю і ўсім памагаю ад кашлю і колькі, ад усялякай колькі... Козел.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Мы́шкі ’хвароба ў каня’ (смарг., ігн., Сл. ПЗБ), ’запаленне залоз’ (лепел., КЭС), мышкі хапілі ’хвароба статку, колікі’ (КЭС, лаг.). Укр. мишка ’міжвольнае паторгванне мышцы’, рус. мышка ’пухліна, запаленне падсківічнай залозы’, ’пухліна ў пахах жывёл’, калуж. ’колікі’. Бел.-рус. ізалекса. Да мышка ’мышца’ошш (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)