кляймо́
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
кляймо́ |
кле́ймы
кляймы́ |
| Р. |
кляйма́ |
кле́ймаў |
| Д. |
кляйму́ |
кле́ймам |
| В. |
кляймо́ |
кле́ймы
кляймы́ |
| Т. |
кляймо́м |
кле́ймамі |
| М. |
кляйме́ |
кле́ймах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
кляймо́, -а́, мн. кле́ймы і (з ліч. 2, 3, 4) кляймы́, кле́ймаў, н.
1. Пячатка, знак, які ставяць, выпальваюць на кім-, чым-н.
К. на кані.
К. на сукне.
2. перан., чаго або якое. Знак, сведчанне чаго-н. (звычайна ганебнага).
К. ганьбы.
3. Прылада, якой кляймуюць.
|| прым. кляймо́вы, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кляймо́ ср.
1. клеймо́; (у животных — ещё) тавро́;
2. перен. клеймо́;
◊ к. га́ньбы — клеймо́ позо́ра
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кляймо́, ‑а́; мн. кле́ймы (з ліч. 2, 3, 4 кляймы́), кле́ймаў; н.
1. Пячатка, знак, якія ставяцца на вырабах і паказваюць гатунак тавару, назву прадпрыемства і пад. Фабрычнае кляймо. Завадское кляймо. □ Павел сядзеў на нізкім табурэціку і, схіліўшы галаву, разглядаў кляймо фабрыкі на падкладцы капелюша. Шамякін. // Выпалены знак на скуры жывёлы. // Метка, звычайна ў форме літар, выпаленая на целе злачынца (у некаторых дзяржавах і ў Расіі да 1863 года).
2. перан.; чаго або якое. Знак, сведчанне чаго‑н. (звычайна ганебнага). Кляймо забойства. □ Занятак адкладвае на кожнага своеасаблівае кляймо. Бядуля.
3. Прылада, якой кляймуюць.
•••
Каінава кляймо — след злачынства на кім‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Кляймо́ ’пячатка, знак, які ставіцца на вырабах’ (ТСБМ, Гарэц., Сцяшк.). Трэба пагадзіцца з ЕСУМ, 2, 457, дзе прымаецца думка аб паходжанні ўкр. клеймо, клейно, рус. клеймо, клейно ’тс’, польск. kleimo, kleino, чэш. klejmo ’знак, прыкмета’, з с.-н.-ням. kleinôt ’каштоўнасць, радавы герб’ (Торнквіст, 179; Гардзінер, ZfSlPh, 28, 150; Слаўскі, 2, 201). Апошні сцвярджае запазычанне польск. kleimo, kleino са ст.-бел. клеймо, клейно (з 1513 г.) (Гл. Булыка, Запазыч., 155).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
клеймо́ кляймо́, -ма́ ср.;
◊
клеймо́ позо́ра кляймо́ га́ньбы;
Ка́иново клеймо́ Ка́інава кляймо́;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ка́інаў, ‑нава.
Які належыць каіну.
•••
Каінава кляймо гл. кляймо.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кляймо́вы тавро́вый; см. кляймо́ 1
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адклеймава́ць, -кляйму́ю, -кляйму́еш, -кляйму́е; -кляйму́й; -клеймава́ны; зак., каго-што.
Паставіць кляймо на што-н., каго-н.; заклеймаваць.
А. лес.
А. жывёлу.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
таўро́, -а́, мн. таўры́, -о́ў, н.
1. Кляймо на скуры сельскагаспадарчых жывёл як распазнавальны знак.
2. Прылада для клеймавання жывёлы.
|| прым. таўро́вы, -ая,-ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)