кишка́ в разн. знач. кі́шка, -кі ж.;

◊

вы́мотать все кишки́ вы́матаць усе́ кі́шкі;

вы́пустить кишки́ (убить) вы́пусціць кі́шкі;

кишка́ тонка́ кі́шка то́нкая; ко́раткі пя́ты;

надорва́ть (порва́ть) кишки́ со́ смеху парва́ць кі́шкі са сме́ху.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

двенадцатипе́рстный / двенадцатипе́рстная кишка́ анат. дванаццаціпе́рсная кі́шка.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

кі́шка ж.

1. анат. кишка́;

то́нкая к. — то́нкая кишка́;

2. разг. кишка́, рука́в м., шланг м.;

○ прама́я к. — пряма́я кишка́;

абадо́чная к. — анат. ободо́чная кишка́;

дванаццаціпе́рсная к. — двенадцатипе́рстная кишка́;

заваро́т кі́шак — за́ворот кишо́к;

сляпа́я к. — слепа́я кишка́;

◊ к. то́нкая — (у каго) кишка́ тонка́ (у кого);

вы́матаць (усе́) ~кі — вы́мотать (все) кишки́;

вы́пусціць ~кі — вы́пустить кишки́;

парва́ць ~кі са сме́ху — надорва́ть живо́тики;

~кі марш ігра́юць — живо́т подвело́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дванаццаціпе́рсны: ~ная кі́шка анат. двенадцатипе́рстная кишка́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абадо́чны ободо́чный;

○ ~ная кі́шка — анат. ободо́чная кишка́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ободо́чный спец. абадо́чны, абадко́вы; абе́чкавы;

ободо́чная кишка́ анат. абадо́чная кішка́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Кі́шка 1 ’частка стрававальнага апарата’ (ТСБМ, Мат. Гом., ТС, Сл. паўн.-зах., Грыг., Бяльк., Яруш.). Укр. кишка, рус. кишка ’тс’, балг. кишка ’квач для ўвільгатнення пальцаў пры прадзенні’, польск. kiszka ’кішка’, чэш. kyška ’тс’, палаб. tʼai̯sə (< *kyša) ’нырка’. Надзейнай этымалогіі не існуе. Ст.-інд. kósthaḥ ’вантробы’ не мае словаўтваральнага тлумачэння (ад і.-е. *(s)keu̯‑ ’пакрываць’). Гл. Бернекер, 679; Покарны, 951–953. Да іншага індаеўрапейскага архетыпа ўзводзіць прасл. kyšьka Янзен (ZfSIPh, 15, 49–60): і.-е. *keu̯ *kū‑s ’выпукласць’. Нельга лічыць таксама надзейным супастаўленне з прасл. kyšěti ’кішэць’ (гл. кішэць) (Брукнер, 231). Існуе магчымасць больш простай версіі. Балг. кишка ’квач для ўвільгатнення пальцаў’, бясспрэчна, да киша ’слота, хлюпа’ (серб.-харв. кѝшати ’мачыць, размочваць’). Параўн. польск. kiszka ’кіслае малако’, чэш. kyška ’тс’. Гэта, магчыма, значыць, што старажытны чалавек меў некаторае ўяўленне пра наяўнасць брадзільных працэсаў у кішэчніку (параўн. Янзен, 59–60).

Кі́шка 2 ’хамуціна’ (Сл. паўн.-зах., Сцяшк.). Параўн. кічка 1 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

то́ўсты

1. то́лстый;

~тая кні́га — то́лстая кни́га;

2. разг. то́лстый, по́лный, пло́тный;

т. мужчы́на — то́лстый (по́лный, пло́тный) мужчи́на;

3. разг. (о голосе) ни́зкий;

○ ~тая кі́шка — то́лстая кишка́;

т. часо́піс — то́лстый журна́л;

◊ т. кашалёк — то́лстый кошелёк;

~тая кішэ́нь — то́лстый карма́н

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прамы́ в разн. знач. прямо́й;

п. ву́гал — геом. прямо́й у́гол;

п. каўне́р — прямо́й воротни́к;

п. ваго́н — прямо́й ваго́н;

~мо́е папада́нне — прямо́е попада́ние;

~мо́е вы́барчае пра́ва — прямо́е избира́тельное пра́во;

~мо́е дапаўне́нне — грам. прямо́е дополне́ние;

○ ~ма́я кі́шка — анат. пряма́я кишка́;

◊ у ~мы́м сэ́нсе сло́ва — в прямо́м смы́сле сло́ва

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пята́ ж.

1. пя́тка, пята́;

2. пята́;

п. касы́ — пята́ косы́;

п. дзвярэ́й — спец. пята́ две́ри;

◊ ахіле́сава п. — ахилле́сова пята́;

па пя́тах — по пята́м;

з галавы́ да пят — с головы́ до пят;

быць пад пято́й — (у каго) быть под башмако́м (у кого);

наступа́ць на пя́ты — наступа́ть на пя́тки;

падма́заць пя́ты — показа́ть (подма́зать) пя́тки;

кату́ па пяту́ — от горшка́ два вершка́;

ко́раткі пя́ты — кишка́ тонка́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)