Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ка́тэр, ‑а, м.
1. Невялікае самаходнае судна для транспартных, спартыўных, ваенных і прамысловых мэт. Катэр на падводных крылах. Тарпедны катэр. Дэсантны катэр. □ Прыняўшы на борт пасажыраў, катэр накіраваўся да парахода. «Звязда». Як толькі прайшоў крыгаход, на рацэ затарахцеў буксірны катэр і пацягнуў з аднаго на другі бераг вялізны паром. Грахоўскі.
2. Тып ваенна-марской парусна-грабной шлюпкі.
3. Старадаўняе паруснае аднамачтавае судна.
[Англ. cutter.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ка́тэр ’катэр’ (ТСБМ, БРС). Рус. ка́тер, укр. ка́тер. У рус. мове запазычанне з англ. cutter ’тс’ у Пятроўскую эпоху азначала ’вялікая вёславая лодка, аднамачтавае судна’. Англ. cutter вытворнае ад cut ’рэзаць’; першапачаткова катэр ’судна, якое рэжа хвалі’. Упершыню фіксуецца ў пісьме князя Далгарукава Пятру I у 1714 г. Неабгрунтаваным было меркаванне Міклашыча аб магчымым паходжанні слова ка́тэр ад назвы галеры ка́торга (< с.-грэч. κάτεργον). Таксама няпэўнымі трэба лічыць параўнанні з гал. kotter або ням. Kutter (з фанетычных прычын). Параўн. Фасмер, 2, 210; Шанскі, 2, К, 95–96.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
старажавы́, ‑ая, ‑ое.
Разм. Прызначаны для назірання, вартавы; які з’яўляецца месцам для стоража. Старажавы катэр. Старажавы пост.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
клінападо́бны, ‑ая, ‑ае.
Які мае форму, выгляд кліна. Клінападобная барада. □ Катэр прайшоў, пакінуўшы за сабою клінападобную паласу, што доўга яшчэ трымалася на бадзе. Капусцін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тарпе́дны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да тарпеды. Тарпедны апарат. // Які праводзіцца тарпедамі. Тарпедная атака.
2. Які мае на ўзбраенні тарпеды. Тарпедны катэр.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
слабасі́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Недастаткова моцны фізічна, слабы. Слабасільны чалавек. Слабасільны конь. □ Магутны род даў слабасільных патомкаў. Васілёнак.
2. Які мае невялікую магутнасць (пра машыны, механізмы). Слабасільны катэр,
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трамва́й, ‑я, м.
1. Гарадская наземная электрычная чыгунка.
2. Поезд гэтай чыгункі з аднаго або некалькіх вагонаў (з якіх адзін маторны).
•••
Рачны трамвай — невялікі пасажырскі параход або катэр, які курсіруе па рацэ ў межах горада.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аво́ська, ‑і, ДМ ‑сьцы; Р мн. ‑сек; ж.
Разм. Сеткаватая сумка для прадуктаў, дробных рэчаў; сетка (у 4 знач.). Катэр пагойдвала, да прычала спяшаліся людзі з сумкамі, з авоськамі. Арабей. У вагоне — амаль пуста, едуць дзве немаладыя пары з поўнымі кошыкамі і авоськамі. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
схо́дні, ‑яў; адз. сходня, ‑і, ж.
Разм. Тое, што і сходы. Катэр стаіць напроці старых вязаў, і па сходнях бягуць, спяшаючыся, на паром людзі. Савіцкі. Усеўся [Іван] на халодных бетонных сходнях ганка і стаў чакаць. Дуброўскі. Матрос клаў доўгую сходню паміж бортам і берагам. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)