касі́рка
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
касі́рка |
касі́ркі |
| Р. |
касі́ркі |
касі́рак |
| Д. |
касі́рцы |
касі́ркам |
| В. |
касі́рку |
касі́рак |
| Т. |
касі́ркай
касі́ркаю |
касі́ркамі |
| М. |
касі́рцы |
касі́рках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
касі́рка ж., разг. касси́рша
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
касі́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.
Разм. Жан. да касір.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
касі́р, -а, мн. -ы, -аў, м.
Службовая асоба, якая распараджаецца касай, выдае і прымае грошы, каштоўныя паперы, прадае білеты; работнік ка́сы (у 1 і 3 знач.).
|| ж. касі́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак (разм.).
|| прым. касі́рскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
касси́рша разг. касі́рка, -кі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
мірга́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1. Тое, што і маргаць (у 1, 2 знач.). [Маці] стаяла сярод хаты з падарункам і часта-часта міргала вачыма. Скрыпка. Касірка міргае дзяўчынцы з раздачы [у сталовай], каб падышла да стала. Мыслівец.
2. перан. Мігаць, мігцець. Навокал было цёмна, толькі паасобныя агеньчыкі хат міргалі на ўзгорку. Броўка. Дзве вісячыя лямпы задыхаліся .. ад сціснутага паветра, міргалі і капцілі. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ку́рыца, ‑ы; мн. ку́ры, ‑э́й (з ліч. 2, 3, 4 ку́рыцы, ‑рыц); ж.
1. Свойская птушка, якую разводзяць для атрымання яец і мяса; самка пеўня. Куры сакочуць. □ На двары кудахталі куры, недзе за сцяной рохкаў парсючок. Асіпенка. // Мяса курыцы; кураціна. Суп з курыцай.
2. Самка птушак атрада курыных.
•••
Класціся спаць з курамі гл. класціся.
Курам на смех — пра што‑н. вельмі недарэчнае, нязначнае, з вялікімі недахопамі.
Куры засмяюць каго — пра таго, хто робіць што‑н. недарэчнае, непатрэбнае.
Куры не клююць — вельмі многа (звычайна пра грошы).
Мокрая курыца — а) пра бязвольнага, бесхарактарнага чалавека; б) пра растрывожанага, спалоханага чалавека. Паехала касірка, а мы стаім, як мокрыя курыцы, і адзін аднаму ў вочы зірнуць не можам. Пальчэўскі.
(Пісаць) як курыца лапай — неразборліва; так, што нельга разабраць.
Сляпая курыца — пра блізарукага чалавека.
Спаць і курэй бачыць (пасвіць) гл. спаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)