кастры́ца, -ы, ж.

Адходы лёну і канапель, якія атрымліваюцца пасля перацірання і трапання.

|| прым. кастры́чны, -ая, -ае і кастры́цавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Кастры́ца

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. Кастры́ца
Р. Кастры́цы
Д. Кастры́цы
В. Кастры́цу
Т. Кастры́цай
Кастры́цаю
М. Кастры́цы

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

кастры́ца

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. кастры́ца
Р. кастры́цы
Д. кастры́цы
В. кастры́цу
Т. кастры́цай
кастры́цаю
М. кастры́цы

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

кастры́ца ж. костра́, костри́ка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

кастры́ца, ‑ы, ж.

Адходы, якія атрымліваюцца ў выніку перацірання адзеравянелых частак сцябла пры мяцці і трапанні валакністых раслін (лёну, канапель і інш.). Андрэй без жалю ламаў і трушчыў церніцай лён, выціраў кастрыцу. Чарнышэвіч. На вышках пахла яблыкамі, нясвежай саломай, сухой кастрыцай. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Кастры́ца ’кастрыца’ (Касп., БРС, Шат., Сцяшк. МГ); вядома таксама ў значэнні ’ігліца’, ’асцюкі’ (Сл. паўн.-зах., 2). Параўн. рус. дыял. костри́ца ’кастрыца’, ’ягады розных раслін (напр., касцянікі камяністай)’, ’дробная салома’, костри́ка, костры́ка ’кастрыца’, ’салома’, укр. костри́ця ’кастрыца’, кістри́ця. Параўноўваюць далей серб.-харв. ко̀стрица ’дробная рыбіна костачка’, польск. дыял. kostrzyca ’кастрыца’ і г. д. Прасл. форма *kostrica, *kostrika. Гл. Трубачоў, Эт. сл., 11, 162. Лічыцца вытворным (з суфіксамі ‑ica, ‑ika) ад прасл. *kostra, якое мае шырокі спектр значэнняў (’рыба з цвёрдай луской’, ’ускудлачаная курыца’, ’шкілет, касцяк’, ’кастрыца’ і г. д.; агляд значэнняў у Трубачова, Эт. сл., 11, 158–159). Слав. *kostra — утварэнне суфіксам ‑r(a) ад *kostь. Бернекер, 1, 583–584; Трубачоў, Эт. сл., 11, 159.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

кастра́, -ы́, ж.

Тое, што і кастрыца.

|| прым. кастро́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

костра́ спец. кастры́ца, -цы ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

костри́ка спец. кастры́ца, -цы ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

кастры́чны

‘да кастрыца’

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. кастры́чны кастры́чная кастры́чнае кастры́чныя
Р. кастры́чнага кастры́чнай
кастры́чнае		 кастры́чнага кастры́чных
Д. кастры́чнаму кастры́чнай кастры́чнаму кастры́чным
В. кастры́чны (неадуш.)
кастры́чнага (адуш.)		 кастры́чную кастры́чнае кастры́чныя (неадуш.)
кастры́чных (адуш.)
Т. кастры́чным кастры́чнай
кастры́чнаю		 кастры́чным кастры́чнымі
М. кастры́чным кастры́чнай кастры́чным кастры́чных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)