карна́ты

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. карна́ты карна́тая карна́тае карна́тыя
Р. карна́тага карна́тай
карна́тае		 карна́тага карна́тых
Д. карна́таму карна́тай карна́таму карна́тым
В. карна́ты (неадуш.)
карна́тага (адуш.)		 карна́тую карна́тае карна́тыя (неадуш.)
карна́тых (адуш.)
Т. карна́тым карна́тай
карна́таю		 карна́тым карна́тымі
М. карна́тым карна́тай карна́тым карна́тых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

карна́ты

дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, незакончанае трыванне

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. карна́ты карна́тая карна́тае карна́тыя
Р. карна́тага карна́тай
карна́тае		 карна́тага карна́тых
Д. карна́таму карна́тай карна́таму карна́тым
В. карна́ты (неадуш.)
карна́тага (адуш.)		 карна́тую карна́тае карна́тыя (неадуш.)
карна́тых (адуш.)
Т. карна́тым карна́тай
карна́таю		 карна́тым карна́тымі
М. карна́тым карна́тай карна́тым карна́тых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Карна́ты ’кароткі, адрэзаны’ (Нас., Касп., Федар. VII; КЭС. лаг.). Дзеепрыметнік з т‑суфіксацыяй ад карнаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Карна́ткі ’кароткі’ (Шатал.), да карнаты (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Падка́рні ’маленькія саначкі, якія прычэпліваюцца да санак пры перавозцы бярвення’ (Жд. 2). Гл. карьі©© ‑н‑, відаць, пад уплывам карнаты, карпаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Каранёк ’невялікі калодачны вулей’ (З нар. сл.), каранік ’калодачны стаячы вулей’ (З нар. сл., Жд. 3, Бяльк.). Магчыма, да kъrnъ ’кароценькі’, параўн. бел. карнаты (гл.), або першапачаткова ’вулей з кары’ (Бяльк., 221).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Карно́ткі ’кароткі’ (зэльв. Сцяц.; Шатал.). Параўн. карнет (гл.) ’тс’, да карпаць (гл.). Непасрэднае ўтварэнне ад карнаты + суфікс ‑ъkъ, магчыма, пад уплывам кароткі. Пераход а > о або пад націскам (тыпу штаны > штонікі), або таксама па аналогіі з кароткі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Карна́ч 1 ’нож з кароткім лязом’ (Сцяпік.), ’нож з кароткім зламаным лязом’ (Юрч.), ’маленькі чалавек’ (Мат. Маг.), да карнаць (гл.), карнаты (гл.). Ад апошняга ўтварылася карпач (karaatь > karnati̯b > karaačb) пры данамове /»‑суфіксацыі, якая ператварае прыметнік v адпаведны назоўнік (SP. I, 80–81).

◎ Карнач 2 ’шчаўе тупалістае, Rumex obstusifolius’ (Кіс.). Як аб гэтым сведчыць само тлумачэнне, лісце гэтай расліны нібм падрэзанае, карнатае. да папярэдняга.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)