карабе́льны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
карабе́льны |
карабе́льная |
карабе́льнае |
карабе́льныя |
| Р. |
карабе́льнага |
карабе́льнай карабе́льнае |
карабе́льнага |
карабе́льных |
| Д. |
карабе́льнаму |
карабе́льнай |
карабе́льнаму |
карабе́льным |
| В. |
карабе́льны (неадуш.) карабе́льнага (адуш.) |
карабе́льную |
карабе́льнае |
карабе́льныя (неадуш.) карабе́льных (адуш.) |
| Т. |
карабе́льным |
карабе́льнай карабе́льнаю |
карабе́льным |
карабе́льнымі |
| М. |
карабе́льным |
карабе́льнай |
карабе́льным |
карабе́льных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
карабе́льны корабе́льный;
○ к. лес — корабе́льный лес
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
карабе́льны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да карабля, належыць караблю. Карабельныя снасці. Карабельны журнал. Карабельны грум. // Які служыць на караблі. Карабельны ўрач. // Прызначаны для будаўніцтва і рамонту караблёў. Карабельная сталь. Карабельная верф.
•••
Карабельны лес гл. лес.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
карабе́ль, -бля́, мн. -блі, -блёў, м.
1. Вялікае марское судна.
Ваенны к.
Акіянскі к.
2. Лятальны апарат.
Касмічны к.
◊
Спаліць свае караблі (кніжн.) — рашуча парваць з мінулым.
|| памянш. кара́блік, -а, мн. -і, -аў, м. (да 1 знач.).
Пускаць папяровыя караблікі.
|| прым. карабе́льны, -ая, -ае (да 1 знач.).
○
Карабельны лес — лес з высокіх мачтавых дрэў, прыгодных для караблебудавання.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
корабе́льный карабе́льны;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бор¹, -у, М у бары́, мн. бары́, -о́ў, м.
Стары сасновы лес.
Векавы б.
○
Карабельны бор — высокі, прыгодны для суднабудавання сасновы бор.
|| прым. баравы́, -а́я, -о́е.
Б. край.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пе́рлінь, ‑я, м.
Карабельны пяньковы трос таўшчынёю 10–15 см.
[Ад гал. paardelijn ад paard — конь і lijn — канат.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шке́нцель, ‑я, м.
Спец. Кароткі карабельны трос са сталі ці пянькі з блокам ці кольцам, прымацаваным на канцы. // перан. Разм. Пра недасведчанага, неспрактыкаванага, нявопытнага чалавека. [Адам:] — З мяне ж, Валя, не вялікі памагаты, сам ведаеш. Шкенцель я ў мадэльнай справе. Чарцяжоў не разумею... Мыслівец.
[Ад гал. scenkel.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цяльня́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.
Разм. Матроская паласатая нацельная кашуля. Рэзалі вочы ярка-сінія палоскі Антосевай цяльняшкі... Васілевіч. Адзін [матрос] у разарванай абпаленай цяльняшцы з забінтаванай галавой страляў з гарматы, другі стаяў каля мачты і трымаў над галавою збіты карабельны флаг. Хомчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
непада́тлівы, ‑ая, ‑ае.
1. Які не паддаецца або з цяжкасцю паддаецца якому‑н. уздзеянню. Кожны дзень экскаватар, паслухмяны волі чалавека, вурчаў, дрыжучы ўсім целам, злаваўся, угрызаючыся зубамі ў непадатлівы гліністы грунт. Сапрыка. Тонкія і жвавыя пальцы паненкі доўгі час бездапаможна перабіралі тоўстую вяроўку, канец якой намок, стаў тугі і непадатлівы, нібы карабельны канат. Карпюк.
2. Няўступчывы, упарты. Вера, гуллівая на словах, была на дзіва ўпартая і непадатлівая. Сачанка. // Стойкі, непахісны. Абы пачынаў [Анатоль] пра што думаць, паўставала Іза, абражаная, але непадатлівая бядзе, гордая і ўпэўненая. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)