карабе́льны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. карабе́льны карабе́льная карабе́льнае карабе́льныя
Р. карабе́льнага карабе́льнай
карабе́льнае
карабе́льнага карабе́льных
Д. карабе́льнаму карабе́льнай карабе́льнаму карабе́льным
В. карабе́льны (неадуш.)
карабе́льнага (адуш.)
карабе́льную карабе́льнае карабе́льныя (неадуш.)
карабе́льных (адуш.)
Т. карабе́льным карабе́льнай
карабе́льнаю
карабе́льным карабе́льнымі
М. карабе́льным карабе́льнай карабе́льным карабе́льных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

карабе́льны корабе́льный;

к. лес — корабе́льный лес

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

карабе́льны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да карабля, належыць караблю. Карабельныя снасці. Карабельны журнал. Карабельны грум. // Які служыць на караблі. Карабельны ўрач. // Прызначаны для будаўніцтва і рамонту караблёў. Карабельная сталь. Карабельная верф.

•••

Карабельны лес гл. лес.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

карабе́ль, -бля́, мн. -блі, -блёў, м.

1. Вялікае марское судна.

Ваенны к.

Акіянскі к.

2. Лятальны апарат.

Касмічны к.

Спаліць свае караблі (кніжн.) — рашуча парваць з мінулым.

|| памянш. кара́блік, -а, мн. -і, -аў, м. (да 1 знач.).

Пускаць папяровыя караблікі.

|| прым. карабе́льны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Карабельны лес — лес з высокіх мачтавых дрэў, прыгодных для караблебудавання.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

корабе́льный карабе́льны;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бор¹, -у, М у бары́, мн. бары́, -о́ў, м.

Стары сасновы лес.

Векавы б.

Карабельны бор — высокі, прыгодны для суднабудавання сасновы бор.

|| прым. баравы́, -а́я, -о́е.

Б. край.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пе́рлінь, ‑я, м.

Карабельны пяньковы трос таўшчынёю 10–15 см.

[Ад гал. paardelijn ад paard — конь і lijn — канат.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шке́нцель, ‑я, м.

Спец. Кароткі карабельны трос са сталі ці пянькі з блокам ці кольцам, прымацаваным на канцы. // перан. Разм. Пра недасведчанага, неспрактыкаванага, нявопытнага чалавека. [Адам:] — З мяне ж, Валя, не вялікі памагаты, сам ведаеш. Шкенцель я ў мадэльнай справе. Чарцяжоў не разумею... Мыслівец.

[Ад гал. scenkel.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цяльня́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.

Разм. Матроская паласатая нацельная кашуля. Рэзалі вочы ярка-сінія палоскі Антосевай цяльняшкі... Васілевіч. Адзін [матрос] у разарванай абпаленай цяльняшцы з забінтаванай галавой страляў з гарматы, другі стаяў каля мачты і трымаў над галавою збіты карабельны флаг. Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

непада́тлівы, ‑ая, ‑ае.

1. Які не паддаецца або з цяжкасцю паддаецца якому‑н. уздзеянню. Кожны дзень экскаватар, паслухмяны волі чалавека, вурчаў, дрыжучы ўсім целам, злаваўся, угрызаючыся зубамі ў непадатлівы гліністы грунт. Сапрыка. Тонкія і жвавыя пальцы паненкі доўгі час бездапаможна перабіралі тоўстую вяроўку, канец якой намок, стаў тугі і непадатлівы, нібы карабельны канат. Карпюк.

2. Няўступчывы, упарты. Вера, гуллівая на словах, была на дзіва ўпартая і непадатлівая. Сачанка. // Стойкі, непахісны. Абы пачынаў [Анатоль] пра што думаць, паўставала Іза, абражаная, але непадатлівая бядзе, гордая і ўпэўненая. Пальчэўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)