Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
капну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; зак.
1. гл. капа́ць.
2. перан. Унікнуць у што-н.
Толькі капні — знойдзеш недаробкі і хібы рамонту.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ка́пнуць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
ка́пну |
ка́пнем |
| 2-я ас. |
ка́пнеш |
ка́пнеце |
| 3-я ас. |
ка́пне |
ка́пнуць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
ка́пнуў |
ка́пнулі |
| ж. |
ка́пнула |
| н. |
ка́пнула |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
ка́пні |
ка́пніце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
ка́пнуўшы |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
капну́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
капну́ |
капнё́м |
| 2-я ас. |
капне́ш |
капняце́ |
| 3-я ас. |
капне́ |
капну́ць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
капну́ў |
капну́лі |
| ж. |
капну́ла |
| н. |
капну́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
капні́ |
капні́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
капну́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ка́пнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
Аднакр. да ка́паць.
капну́ць, ‑ну́, ‑не́ш, ‑не́; ‑нём, ‑няце́; зак.
1. Аднакр. да капа́ць (у 1 знач.).
2. перан. Унікнуць у што‑н., дабрацца да чаго‑н. Толькі капні — адразу заўважыш недахопы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
капну́ць и капяну́ць сов., однокр., прям., перен. копну́ть;
~ну́ў рыдлёўкай зямлю́ — копну́л за́ступом зе́млю;
тут то́лькі ~ні́ — адра́зу заўва́жыш недахо́пы — тут то́лько копни́ — сра́зу заме́тишь недоста́тки
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ка́пнуць ’памерці’ (Растарг., Юрч.), серб.-харв. ка̏пнути ’выбіцца з сіл’, макед. капне ’знемагчыся’, балг. капна ’ўпаду ад знясілення, згіну’. Прасл. kap‑nǫ‑ti, якое пасля спрасцілася ў кануць ’прапасці, знікнуць бясследна’, як рус. тонуть < topnǫti ’тапіцца’. Да ка́паць (гл.). Семантыка больш падрабязна ў Трубачова (9, 147–148).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ка́паць, -аю, -аеш, -ае; незак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Падаць кроплямі.
Днём капала (безас.) са стрэх.
2. што. Наліваць, разліваць кроплі чаго-н. на што-н.
К. лякарства ў шклянку.
3. перан., на каго. Нагаворваць, тайна паведамляць (разм.).
|| зак. нака́паць, -аю, -аеш, -ае; -аны (да 2 і 3 знач.).
|| аднакр. ка́пнуць, -ну, -неш, -не; -ні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
капа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; незак., што.
1. Размякчаць, рыхліць верхні слой глебы, аддзяляючы і падымаючы (лапатай, матыкай і пад.).
К. агарод.
2. Выкідваючы, выбіраючы зямлю, рабіць паглыбленне.
К. яму.
3. Выкопваць, даставаць што-н. з зямлі.
К. бульбу.
◊
Капаць яму — рыхтаваць пагібель, тварыць зло каму-н.
|| зак. вы́капаць, -аю, -аеш, -ае; -аны (да 2 і 3 знач.).
|| аднакр. капну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́ (да 1 знач.) і капяну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -пеняце́, -ну́ць; -ні́ (да 1 знач.; разм.).
|| наз. капа́нне, -я, н. і ко́пка, -і, ДМ -пцы, ж.
|| прым. капа́льны, -ая, -ае (спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ка́пнуть сов., однокр. ка́пнуць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)