калдуны́

‘зблытаныя валасы’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, множны лік, множналікавы

мн.
Н. калдуны́
Р. калдуно́ў
Д. калдуна́м
В. калдуны́
Т. калдуна́мі
М. калдуна́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

калдуны́², -о́ў.

Пра зблытаныя, скудлачаныя валасы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

калдуны́¹, -о́ў, адз. калду́н, -а́, м. (разм.).

Клёцкі, начыненыя мясным або іншым фаршам.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

калдуны́ I, -но́ў мн., кул., разг. колдуны́

калдуны́ II, -но́ў мн. ло́хмы, ко́смы

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

калдуны́ ​1, ‑оў; адз. калдун, ‑а, м.

Клёцкі, начыненыя мясным або іншым фаршам. Калі на стале з’явіліся мае любімыя калдуны, я быў у захапленні. А калі тата сказаў, што яны зроблены з аленевага мяса, калдуны здаліся мне яшчэ смачнейшымі. Бяганская.

калдуны́ ​2, ‑оў; адз. няма.

Пра зблытаныя, скудлачаныя валасы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

калду́н

‘клёцка’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. калду́н калдуны́
Р. калдуна́ калдуно́ў
Д. калдуну́ калдуна́м
В. калду́н калдуны́
Т. калдуно́м калдуна́мі
М. калдуне́ калдуна́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

колдуны́ мн., кул. калдуны́, -но́ў.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

скалду́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., што.

Разм. Зблытаць, скудлаціць (валасы, шэрсць і пад.), ператварыць у калдуны ​2.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Пяруны́ ’клёцкі з цёртай бульбы, начыненыя мясам’ (Сцяшк. Сл.). Рэгіяналізм на базе папярэдняга слова (гл.) па ўзору калдуны́ ’тс’, аднак матывацыя застаецца нявысветленай.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Жалдо́бак ’камяк (у ежы)’ (Касп.). Няясна. Параўн. жолуд, жалубаць (жалапаць), жаўлак, калдуны (БРС). Рус. колобок і пад. Спалучэнне ‑лд‑ можа ўказваць на запазычаны характар, але гэта не ўносіць пакуль што яснасці. Трэба адзначыць рус. ярасл. жёлды ’залоза’, звязанае з жёлвь ’жаўлак’ (?).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)