Verbum

анлайнавы слоўнік

Каза́цкія

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, субстантываваны множналікавы, ад’ектыўнае скланенне

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

каза́цкі

прыметнік, адносны

	адз.			мн.
	м.	ж.	н.	-
Н.	каза́цкі	каза́цкая	каза́цкае	каза́цкія
Р.	каза́цкага	каза́цкай каза́цкае	каза́цкага	каза́цкіх
Д.	каза́цкаму	каза́цкай	каза́цкаму	каза́цкім
В.	каза́цкі (неадуш.) каза́цкага (адуш.)	каза́цкую	каза́цкае	каза́цкія (неадуш.) каза́цкіх (адуш.)
Т.	каза́цкім	каза́цкай каза́цкаю	каза́цкім	каза́цкімі
М.	каза́цкім	каза́цкай	каза́цкім	каза́цкіх

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

падхару́нжы, -ага, мн. -ыя, -ых, м.

У казацкіх войсках царскай арміі: званне, роўнае падпрапаршчыку, а таксама асоба, якая мела гэта званне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бунчу́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м. (гіст.).

Дрэўка з прывязаным конскім хвастом як сімвал улады (у казацкіх атаманаў, украінскіх і польскіх гетманаў).

|| прым. бунчу́жны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

падхару́нжы, ‑ага, м.

Падпрапаршчык казацкіх войск у царскай арміі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пад’есау́л, ‑а, м.

Афіцэрскі чын у казацкіх войсках дарэвалюцыйнай Расіі ніжэй есаула. // Асоба ў гэтым чыне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

атама́н, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Начальнік у казацкіх войсках і пасяленнях, які выконвае ваенныя, палітычныя і адміністрацыйныя функцыі.

Станічны а.

2. перан. Важак, завадатар якой-н. групы, банды, шайкі і пад.

А. разбойнікаў.

|| прым. атама́нскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

есау́л, ‑а, м.

Афіцэрскі чын у казацкіх войсках царскай арміі, роўны чыну капітана ў пяхоце і ротмістра ў кавалерыі. // Асоба, якая мела гэты чын. Казацкі есаул.

[Цюрк.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бунчу́к, ‑а, м.

1. Дрэўка з шарам і конскім хвастом наверсе як знак улады ўкраінскіх і польскіх гетманаў, казацкіх атаманаў, турэцкіх пашэй.

2. Шумавы музычны інструмент у некаторых ваенных аркестрах, упрыгожаны конскім хвастом.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

со́тнік, ‑а, м.

1. Начальнік сотні воінаў у Старажытнай Русі.

2. У дарэвалюцыйнай Расіі — афіцэрскі чын у казацкіх войсках, які адпавядаў чыну паручніка ў пяхоце. // Асоба, якая мела гэты чын.

3. Начальнік адміністрацыйна-тэрытарыяльнай сотні на Украіне ў 16–18 стст.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)