Зо́рная

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне

адз.
ж.
Н. Зо́рная
Р. Зо́рнай
Д. Зо́рнай
В. Зо́рную
Т. Зо́рнай
Зо́рнаю
М. Зо́рнай

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

гала́ктыка, -і, ДМ -тыцы, мн. -і, -тык, ж.

Вялізная зорная сістэма.

Наша г.

Іншыя галактыкі.

|| прым. галакты́чны, -ая, -ае.

Галактычныя туманнасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

іскры́стасць, ‑і, ж.

Уласцівасць, якасць іскрыстага. Зорная іскрыстасць. Іскрыстасць віна.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трохпластавы́, ‑ая, ‑ое.

Які складаецца з трох пластоў. Трохпластавая зорная парода.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гала́ктыка, ‑і, ДМ ‑тыцы, ж.

1. (з вялікай літары). Вялікая зорная сістэма, да якой належыць Сонца і ўся наша планетная сістэма разам з Зямлёй.

2. Усякая іншая зорная сістэма, падобная да нашай зорнай сістэмы.

[Ад грэч. galaktikos — малочны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зо́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак, ж.

1. Нябеснае цела, якое можна бачыць простым вокам у форме ззяючай кропкі на начным небе.

Палярная з.

З. першай велічыні (таксама перан.: пра выдатнага дзеяча мастацтва, навукі). Узыходзячая з. (таксама перан. пра чалавека: новая славутасць). Зорак з неба не хапае (перан.: пра звычайнага, нічым не прыметнага чалавека). Верыць у сваю зорку (перан.: у свой лёс).

2. перан. Пра дзеяча мастацтва, навукі, спартсмена.

3. Фігура, а таксама прадмет з трохвугольнымі выступамі па акружнасці.

Пяціканцовая з.

Марская з. (жывёліна).

|| прым. зо́рны, -ая, -ае (да 1 і 3 знач.).

Зорная карта.

Зорная ноч (з добра бачнымі зоркамі).

◊

Зорная часіна для каго — момант найвышэйшага ўздыму, напружання і выпрабавання сіл, вялікі поспех, трыумф.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шасція́русны, ‑ая, ‑ае.

З шасцю ярусамі, гарызантальна размешчанымі адзін пад другім. Шасціярусная зорная тэраса.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зо́рны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. зо́рны зо́рная зо́рнае зо́рныя
Р. зо́рнага зо́рнай
зо́рнае		 зо́рнага зо́рных
Д. зо́рнаму зо́рнай зо́рнаму зо́рным
В. зо́рны (неадуш.)
зо́рнага (адуш.)		 зо́рную зо́рнае зо́рныя (неадуш.)
зо́рных (адуш.)
Т. зо́рным зо́рнай
зо́рнаю		 зо́рным зо́рнымі
М. зо́рным зо́рнай зо́рным зо́рных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

зо́рны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. зо́рны зо́рная зо́рнае зо́рныя
Р. зо́рнага зо́рнай
зо́рнае		 зо́рнага зо́рных
Д. зо́рнаму зо́рнай зо́рнаму зо́рным
В. зо́рны (неадуш.)
зо́рнага (адуш.)		 зо́рную зо́рнае зо́рныя (неадуш.)
зо́рных (адуш.)
Т. зо́рным зо́рнай
зо́рнаю		 зо́рным зо́рнымі
М. зо́рным зо́рнай зо́рным зо́рных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

зо́рны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да зоркі (у 1 знач.), зорак. Зорная астраномія. □ Над цёмным дахам усё паварочвала свой зорны коўш Вялікая Мядзведзіца. Чыгрынаў.

2. Пакрыты, усеяны зоркамі; з мноствам зорак. Ноч цёмная, зорная, ціхая. Дамашэвіч.

3. Які ідзе з розных месц да аднаго пункта. Зорны прабег. Зорны паход.

•••

Зорны год гл. год.

Зорны дождж гл. дождж.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)