знішча́льны, -ая, -ае.
1. Вялікай разбуральнай сілы; які вядзецца з мэтай разбурэння, знішчэння.
Адкрыць з. агонь па ворагу.
Знішчальная вайна.
2. Прызначаны для знішчэння караблёў і авіяцыі праціўніка, для барацьбы з дыверсантамі і пад.
Знішчальная авіяцыя.
З. батальён.
3. перан. Рэзкі, бязлітасны, які выяўляе пагарду, нянавісць.
Знішчальная крытыка.
З. позірк.
|| наз. знішча́льнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
знішча́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Вялікай разбуральнай сілы; згубны, смяртэльны. Адкрыць знішчальны агонь па ворагу. // Які вядзецца з мэтай разбурэння, знішчэння. Знішчальная вайна.
2. Створаны, прызначаны для знішчэння каго‑, чаго‑н. Знішчальная авіяцыя. Знішчальны батальён.
3. Рэзкі, бязлітасны. Знішчальная крытыка. Знішчальная іронія.
4. Які выяўляе пагарду, нянавісць. Байкоў кінуў на свайго падначаленага знішчальны позірк. Шамякін. Толькі зараз жа адчуў [Цярэшка], што лепш бы праваліцца яму ў зямлю, чымся спаткацца з такою знішчальнай пагардай у такіх вялізных вачах. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
знішча́льны
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
знішча́льны |
знішча́льная |
знішча́льнае |
знішча́льныя |
| Р. |
знішча́льнага |
знішча́льнай знішча́льнае |
знішча́льнага |
знішча́льных |
| Д. |
знішча́льнаму |
знішча́льнай |
знішча́льнаму |
знішча́льным |
| В. |
знішча́льны (неадуш.) знішча́льнага (адуш.) |
знішча́льную |
знішча́льнае |
знішча́льныя (неадуш.) знішча́льных (адуш.) |
| Т. |
знішча́льным |
знішча́льнай знішча́льнаю |
знішча́льным |
знішча́льнымі |
| М. |
знішча́льным |
знішча́льнай |
знішча́льным |
знішча́льных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
знішча́льны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
знішча́льны |
знішча́льная |
знішча́льнае |
знішча́льныя |
| Р. |
знішча́льнага |
знішча́льнай знішча́льнае |
знішча́льнага |
знішча́льных |
| Д. |
знішча́льнаму |
знішча́льнай |
знішча́льнаму |
знішча́льным |
| В. |
знішча́льны (неадуш.) знішча́льнага (адуш.) |
знішча́льную |
знішча́льнае |
знішча́льныя (неадуш.) знішча́льных (адуш.) |
| Т. |
знішча́льным |
знішча́льнай знішча́льнаю |
знішча́льным |
знішча́льнымі |
| М. |
знішча́льным |
знішча́льнай |
знішча́льным |
знішча́льных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
здзе́кліва-знішча́льны
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
здзе́кліва-знішча́льны |
здзе́кліва-знішча́льная |
здзе́кліва-знішча́льнае |
здзе́кліва-знішча́льныя |
| Р. |
здзе́кліва-знішча́льнага |
здзе́кліва-знішча́льнай здзе́кліва-знішча́льнае |
здзе́кліва-знішча́льнага |
здзе́кліва-знішча́льных |
| Д. |
здзе́кліва-знішча́льнаму |
здзе́кліва-знішча́льнай |
здзе́кліва-знішча́льнаму |
здзе́кліва-знішча́льным |
| В. |
здзе́кліва-знішча́льны (неадуш.) здзе́кліва-знішча́льнага (адуш.) |
здзе́кліва-знішча́льную |
здзе́кліва-знішча́льнае |
здзе́кліва-знішча́льныя (неадуш.) здзе́кліва-знішча́льных (адуш.) |
| Т. |
здзе́кліва-знішча́льным |
здзе́кліва-знішча́льнай здзе́кліва-знішча́льнаю |
здзе́кліва-знішча́льным |
здзе́кліва-знішча́льнымі |
| М. |
здзе́кліва-знішча́льным |
здзе́кліва-знішча́льнай |
здзе́кліва-знішча́льным |
здзе́кліва-знішча́льных |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
истреби́тельный в разн. знач. знішча́льны; (губительный) згу́бны;
истреби́тельная авиа́ция знішча́льная авія́цыя;
истреби́тельный отря́д знішча́льны атра́д;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
авія́цыя ж. авиа́ция;
грамадзя́нская а. — гражда́нская авиа́ция;
тра́нспартная а. — тра́нспортная авиа́ция;
вае́нная а. — вое́нная авиа́ция;
знішча́льная а. — истреби́тельная авиа́ция;
штурмава́я а. — штурмова́я авиа́ция
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
авиа́ция авія́цыя, -цыі ж.;
гражда́нская авиа́ция грамадзя́нская авія́цыя;
тра́нспортная авиа́ция тра́нспартная авія́цыя;
вое́нная авиа́ция вае́нная авія́цыя;
истреби́тельная авиа́ция знішча́льная авія́цыя;
бомбардиро́вочная авиа́ция бамбардзіро́вачная авія́цыя;
штурмова́я авиа́ция штурмава́я авія́цыя.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
уби́йственный
1. забо́йны; (смертоносный) смяртэ́льны; смяро́тны; (вредный) шко́дны;
уби́йственный кли́мат смяртэ́льны (шко́дны) клі́мат;
2. перен. (ужасный) жахлі́вы, страшэ́нны; (разящий, уничтожающий) знішча́льны;
уби́йственная жара́ жахлі́вая (страшэ́нная) гарачыня́;
уби́йственная иро́ния знішча́льная іро́нія.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Пераво́д 1 ’соламя — падоўжная бэлька, якая кладзецца на сохі; доўгае тонкае бервяно, на якое кладуць прымітыўныя кроквы — крукі’ (б.-каш., ЛА, 4; Касп.), ’бэлька ў столі’ (паўн.-усх., Бломкв.), ’бервяно ў апошнім вянку зруба над бэлькамі’ (Мат. Маг.), піряводзіна, пераводзіна, пераводзень ’вага ў студні з жураўлём’ (сен., рэч., ДАБМ, камент., 809), ’верхняя перакладзіна ў ткацкім варштаце, якая змацоўвае яго’ (Касп.). Стараж.-рус. прѣводъ, превод ’скляпенне’, перевод (1230 г.), ст.-рус. переводина (1696 г.) ’перавод’, рус. паўн. перево́д, перево́дина, перево́день, перево́док ’бэлька — апора падлогі ці столі; перавод’. Да пера- і ве́сці (гл.), хаця матывацыя наймення застаецца няяснай. Параўн. тлумачэнне лексемы переводина — бэлька ў крытым двары, “якую можна пераводзіць, перакідваць” — ? (СРНГ, 26, 53).
Пераво́д 2 ’знішчэнне, ’смерць’, пераво́дная ’знішчальная сіла’ (Нас.). Да пераве́сці (гл.). Параўн. рус. бранск., арл. перевести́ ’пахаваць каго-небудзь са звонам’, ярасл. ’пашкодзіць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)