змікі́ціць, -кічу, -кіціш, -кіціць; зак. (разм.).
Зразумець, здагадацца.
Хутка з., што да чаго.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
змікі́ціць
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
змікі́чу |
змікі́цім |
| 2-я ас. |
змікі́ціш |
змікі́ціце |
| 3-я ас. |
змікі́ціць |
змікі́цяць |
| Прошлы час |
| м. |
змікі́ціў |
змікі́цілі |
| ж. |
змікі́ціла |
| н. |
змікі́ціла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
змікі́ць |
змікі́цьце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
змікі́ціўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
змікі́ціць сов., прост. смекну́ть, сообрази́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
змікі́ціць, ‑кічу, ‑кіціш, ‑кіціць; зак.
Разм. Зразумець што‑н., здагадацца аб чым‑н. — [Збінацкі], значыцца, змікіціў, што са мною дрэнныя жарты, і давай прасіцца. Сіняўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
смики́тить сов., прост. ске́міць, змікі́ціць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Сшымане́ць ’здурнець, звар’яцець’ (Бяльк.). Няясна; корань слова нагадвае ўласнае імя Шыман, параўн. змікіціць ’сцяміць’ ад Мікіта.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мікі́ціцца ’капрызнічаць’ (ТС), мікі́цяць ’таіцца’ (брасл., Сл. ПЗБ), як і бел. змікі́ціць ’зразумець, здагадацца’ (ТСБМ), узыходзяць да імя Мікіта — абагульненая назва чалавека з пэўнымі ўласцівасцямі. Параўн. і ўкр. мики́тити ’віляць, выкручвацца, шукаць адгаворкі, нячыста дзейнічаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зразумець, усвядоміць, пазнаць, пасягнуць, паняць, асэнсаваць, разабрацца, разабраць; спасцігнуць, даўмецца, скеміць, уцяміць, сцяміць, скмеціць, змікіціць, раскумекаць, расшалопаць, ушалопаць, утаропіць (разм.); засвоіць, улавіць, дапяць, схапіць, раскусіць (перан.) □ узяць у розум, улавіць сэнс, раскусіць праўду, удзяўбці сабе ў галаву
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)