змо́ва, -ы, мн. -ы, змоў, ж.
Тайнае пагадненне або ўгавор, дамоўленасць.
Злачынная з.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
змо́ва
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
змо́ва |
змо́вы |
| Р. |
змо́вы |
змо́ў |
| Д. |
змо́ве |
змо́вам |
| В. |
змо́ву |
змо́вы |
| Т. |
змо́вай
змо́ваю |
змо́вамі |
| М. |
змо́ве |
змо́вах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
змо́ва ж. (тайное соглашение) за́говор м.; сго́вор м.;
контррэвалюцы́йная з. — контрреволюцио́нный за́говор
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
змо́ва, ‑ы. ж.
Тайнае пагадненне некалькіх асоб аб сумесных дзеяннях супроць каго‑, чаго‑н. для дасягнення пэўных палітычных мэт. Насельніцтва пачало ўсё больш і больш пераконвацца, што гэта дума з’яўляецца новай змоваю буржуазіі і самаўладства. Колас. // Тайны ўгавор, дамоўленасць. [Наталля:] Дык гэта ж і ёсць змова дваіх супроць трэцяга. Прычым, гэты трэці — чэсны чалавек. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Змо́ва ’тайны згавор’. Рус. уст. абл. смо́лва ’гутарка; угавор’, укр. змо́ва ’змова’, польск. zmowa ’тс’, славац. zmluva ’пагадненне’. Ст.-бел. змова (Александрыя), змовца (Гіст. лекс., 99). Прасл. дыял. sъml̥va — бяссуфіксны наз. ад дзеяслова sъ‑mъl‑ vjati з коранем mъlv‑ (гл. мова). Ст.-бел. змовца (XVII ст.) з польск. (Булыка, Запазыч., 123), хаця і суадносіцца са змова, якое можа быць і вынікам унутранага развіцця.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кампло́т, ‑у, М ‑лоце, м.
Змова супраць каго‑, чаго‑н.
[Фр. complot.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
манархі́сцкі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да манархіста. Манархісцкая змова.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зго́дніцтва, ‑а, н.
Змова з класавым ворагам, прымірэнчыя адносіны да варожага лагера.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
крамо́ла, -ы, мн. -ы, -мо́л, ж.
1. Змова, мяцеж, бунт (уст.).
2. перан. Учынкі, погляды, якія супярэчаць агульнапрынятым нормам, агульнаму парадку (разм.).
У гэтым я не бачу ніякай крамолы.
|| прым. крамо́льны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
за́говорI (тайное соглашение) загаво́р, -ру м., змо́ва, -вы ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)