зме́нны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. зме́нны зме́нная зме́ннае зме́нныя
Р. зме́ннага зме́ннай
зме́ннае		 зме́ннага зме́нных
Д. зме́ннаму зме́ннай зме́ннаму зме́нным
В. зме́нны (неадуш.)
зме́ннага (адуш.)		 зме́нную зме́ннае зме́нныя (неадуш.)
зме́нных (адуш.)
Т. зме́нным зме́ннай
зме́ннаю		 зме́нным зме́ннымі
М. зме́нным зме́ннай зме́нным зме́нных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

зме́нны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. зме́нны зме́нная зме́ннае зме́нныя
Р. зме́ннага зме́ннай
зме́ннае		 зме́ннага зме́нных
Д. зме́ннаму зме́ннай зме́ннаму зме́нным
В. зме́нны (неадуш.)
зме́ннага (адуш.)		 зме́нную зме́ннае зме́нныя (неадуш.)
зме́нных (адуш.)
Т. зме́нным зме́ннай
зме́ннаю		 зме́нным зме́ннымі
М. зме́нным зме́ннай зме́нным зме́нных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

зме́нны

1. в разн. знач. сме́нный;

з. інжыне́р — сме́нный инжене́р;

~ннае зада́нне — сме́нное зада́ние;

~ннае ко́ла — сме́нное колесо́;

2. изменя́емый;

~нныя часці́ны мо́вы — изменя́емые ча́сти ре́чи;

○ з. гра́фік — скользя́щий гра́фик

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зме́нны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да змены (у 2, 3 знач.); звязаны з работай па зменах. Зменны інжынер. Зменнае заданне. Зменныя брыгады.

2. Які можна змяніць; які перыядычна замяняецца. Зменнае кола. Зменныя лушчыльныя дыскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зме́на, -ы, мн. -ы, змен, ж.

1. гл. змяніцца, змяніць.

2. Прамежак часу, пасля заканчэння якога група людзей (якія працуюць, вучацца і пад.) зменьваецца другой такой групай.

Вячэрняя з.

Працаваць у тры змены.

3. Група людзей, што працуе, вучыцца і пад. ў гэты прамежак.

Прыступіла да працы начная з.

4. Той (тыя), хто прыходзіць на змену каму-, чаму-н.

Рыхтаваць сабе змену.

Маладая з.

5. Камплект абутку, адзення, якія час ад часу мяняюцца.

Дзве змены бялізны.

◊

На змену каму-чаму — услед за кім-, чым-н.; замяніць сабой каго-, што-н.

|| прым. зме́нны, -ая, -ае (да 2 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сме́нный зме́нны.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

изменя́емый

1. зме́нны; (изменчивый) зме́нлівы;

2. грам. зме́нны;

изменя́емые ча́сти ре́чи грам. зме́нныя часці́ны мо́вы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ма́йстар, -тра, мн. -тры́, -тро́ў, м.

1. Спецыяліст у якім-н. рамястве, у якой-н. галіне вытворчасці.

М. па абутку.

Выдатны м.

2. Кіраўнік асобнага ўчастка вытворчасці, цэха.

Зменны м.

3. Чалавек, які дасягнуў высокага майстэрства ў сваёй справе.

М. жывапісу.

4. Званне, якое прысвойваецца выдатным спартсменам, а таксама асоба, якая мае такое званне.

М. спорту.

5. на што і з інф. Аб лоўкім, здатным да чаго-н. чалавеку (разм.).

М. на розныя штукі.

|| ж. майстры́ха, -і, ДМ -ры́се, мн. -і, -ры́х (да 1 і 5 знач.).

|| прым. майстро́ўскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

скользя́щий

1. прич. які́ (што) слі́згае, які́ (што) слі́згаецца, які́ (што) слізгаці́ць; які́ (што) ко́ўзаецца; які́ (што) плыве́; см. скользи́ть;

2. прил. (двигающийся скольжением) слізго́тны, ко́ўзкі;

скользя́щий затво́р винто́вки слізго́тны (ко́ўзкі) затво́р вінто́ўкі;

3. прил. (плавный) пла́ўны;

скользя́щая похо́дка пла́ўная хада́;

4. прил. (меняющийся) зме́нны; (подвижной) рухо́мы;

скользя́щий гра́фик зме́нны гра́фік;

скользя́щие тари́фы зме́нныя тары́фы;

скользя́щая шкала́ рухо́мая шкала́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ма́йстар, ‑тра, м.

1. Спецыяліст у якім‑н. рамястве, у якой‑н. галіне вытворчасці. Гадзіннікавы майстар. Буравы майстар. □ Мікалай Бугкавец — вядомы ў акрузе майстар па рамонту збруі — суткамі не разгінаўся над хамутамі. Курто.

2. Адміністрацыйны і тэхнічны кіраўнік асобнага ўчастка вытворчасці (цэха, змены і пад.). Зменны майстар. Дарожны майстар.

3. Чалавек, які дасягнуў высокага майстэрства ў сваёй справе. Майстар высокіх ураджаяў. Майстар мастацкага слова. Майстар манументальнай скульптуры. □ Творчасць Янкі Брыля, аднаго з выдатных майстроў беларускай прозы, ўяўляе вялікую цікавасць як для даследчыка-літаратуразнаўца, так і для крытыка. Кучар. // на што і з інф. Разм. Аб лоўкім, здатным да чаго‑н. чалавеку. І дзядзька майстар быў на штукі, І быў механік на ўсе рукі. Колас. Настаўнік быў майстрам апавядаць. Бядуля.

4. Званне, якое прысвойваецца выдатным спартсменам. // Асоба, якая носіць гэта званне. Майстар спорту.

•••

Майстар на ўсе рукі — пра чалавека, які ўмее ўсё рабіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)