звіва́цца
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
звіва́юся |
звіва́емся |
| 2-я ас. |
звіва́ешся |
звіва́ецеся |
| 3-я ас. |
звіва́ецца |
звіва́юцца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
звіва́ўся |
звіва́ліся |
| ж. |
звіва́лася |
| н. |
звіва́лася |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
звіва́йся |
звіва́йцеся |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
звіва́ючыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
звіва́цца несов.
1. в разн. знач. свива́ться;
2. (в клубок) сма́тываться;
1-2 см. зві́цца;
3. страд. свива́ться; сма́тываться; см. звіва́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
звіва́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да звіцца.
2. Згінацца, выгінацца з боку ў бок. Хвост змяі сутаргава звіваецца. В. Вольскі. // Мець форму звілістай лініі, прымаць звілісты напрамак (пра раку, дарогу і пад.). Налева, за поплавам, звівалася рэчка. Асіпенка. Ранюткі час. Нідзе нікога, Між дрэў звіваецца дарога, А па дарозе ты з кашом У лес шыбуеш. Колас.
3. Зал. да звіваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зві́цца, саўю́ся, саўе́шся, саўе́цца; саўёмся, саўяце́ся, саўю́цца; звіўся, звіла́ся, -ло́ся; звіся; зак.
Скруціцца ў клубок, кальцо.
Змяя звілася ў клубок.
|| незак. звіва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Клубі́цца ’звівацца, кружыцца’ (ТСБМ, Сл. паўн.-зах.). Гл. клуб 2.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
змяі́цца, змяіцца; незак.
Выгінацца, звівацца; цягнуцца звілістай лініяй. Бліскучая, слізкая рыбіна пакінула пругка і ліхаманкава змяіцца ў руках, абмякла і лягла на чорнае смаляное днішча. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
свива́ться
1. (сворачиваться в трубку, кольцо) скру́чвацца;
2. страд. звіва́цца, ві́цца; сплята́цца, пле́сціся; сука́цца, скру́чвацца; спавіва́цца; см. свива́ть.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Свіро́ўка ‘рыбалоўная трохсценная сетка’ (палес., Крыв.; Браім, Рыбалоўства, 45). Няясна. Відавочна, можна супаставіць з рус. арх. свира́ть ‘звязваць разам сеці’, сви́рываться ‘звівацца разам ад хвалявання (аб стаўных сетках)’, якія далей Сабалеўскі (РФВ, 14, 299) звязвае з рус. свора, сворка, гл. шворка, вор 2 і Фасмер, 3, 583.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пятляць, віцца, звівацца; віляць, віхляць, крывуляць (разм.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)